WHO proponuje podwyżki podatków na cukier, alkohol i tytoń o 50%

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) przedstawiła nową inicjatywę „3 by 35”, mającą na celu radykalne zmniejszenie konsumpcji produktów szkodliwych dla zdrowia, takich jak cukier, alkohol i tytoń. W ramach tego planu proponowane jest podniesienie podatków na te wyroby o 50 procent w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Strategia ta ma służyć nie tylko poprawie stanu zdrowia publicznego na całym świecie, ale także zapewnieniu dodatkowych środków finansowych dla systemów opieki zdrowotnej.

Zgodnie z szacunkami WHO, realizacja „3 by 35” może przynieść do roku 2035 nawet bilion dolarów dodatkowych dochodów, które zostaną skierowane na walkę z chorobami cywilizacyjnymi związanymi z nadmiernym spożyciem tych produktów. Organizacja zapowiada również wsparcie dla państw w tworzeniu odpowiednich ram prawnych, umożliwiających skuteczne wdrożenie proponowanych podwyżek podatków.

Założenia i cele inicjatywy WHO „3 by 35”

Głównym założeniem inicjatywy „3 by 35” jest stopniowe podniesienie podatków na trzy grupy produktów: cukier, alkohol i tytoń, o 50 procent w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Celem tej polityki jest wymuszenie zmniejszenia konsumpcji towarów, które w istotny sposób obciążają zdrowie publiczne. Jak podaje portal dorzeczy.pl, produkty te generują wysokie koszty leczenia chorób przewlekłych i innych komplikacji zdrowotnych, które w znacznej mierze można by ograniczyć poprzez zmniejszenie ich konsumpcji.

Inicjatywa WHO ma również na celu wsparcie finansowe systemów ochrony zdrowia na całym świecie. Podwyżki podatków na produkty o udowodnionym negatywnym wpływie na zdrowie mają dostarczyć znaczących dochodów, które zostaną przeznaczone na profilaktykę i leczenie chorób związanych z nadużywaniem cukru, alkoholu i tytoniu.

Finansowe i zdrowotne korzyści planowanych podwyżek

Według szacunków WHO, podniesienie podatków na wskazane produkty może wygenerować do 2035 roku nawet bilion dolarów dodatkowych dochodów. Portal dorzeczy.pl podkreśla, że te środki mogłyby być przeznaczone na wzmocnienie systemów ochrony zdrowia oraz na działania profilaktyczne mające na celu zmniejszenie liczby zachorowań.

Z kolei inne źródła, w tym spidersweb.pl, wskazują, że podwyżki cen mogą przynieść nawet 3,7 biliona dolarów wpływów. Różnice w szacunkach wynikają z różnych modeli ekonomicznych, jednak wszystkie ekspertyzy zgodnie wskazują, że dodatkowe środki finansowe będą miały kluczowe znaczenie dla poprawy jakości i dostępności usług medycznych.

Dochody z podwyżek podatków mają być wykorzystywane przede wszystkim na finansowanie ochrony zdrowia oraz na kampanie edukacyjne i działania prewencyjne. Zmniejszenie spożycia cukru, alkoholu i tytoniu ma prowadzić do znacznego ograniczenia występowania chorób przewlekłych, takich jak cukrzyca, choroby sercowo-naczyniowe czy nowotwory.

Wsparcie WHO dla państw i kontekst prawny

Aby ułatwić wdrożenie podwyżek podatków, WHO zapowiada aktywne wsparcie dla państw w tworzeniu odpowiednich ram prawnych. Jak informuje spidersweb.pl, organizacja zamierza udzielać pomocy technicznej oraz doradczej, by kraje mogły skutecznie wprowadzić i egzekwować nowe przepisy fiskalne.

W kontekście legislacyjnym ważnym wydarzeniem była debata nad zmianami w Międzynarodowych Przepisach Zdrowotnych (IHR 2005), która odbyła się 6 maja 2025 roku. Jak podaje dorzeczy.pl, zmiany te mają wpływ na działania WHO i umożliwiają szersze działania na rzecz zdrowia publicznego, w tym realizację inicjatywy „3 by 35”.

Międzynarodowe Przepisy Zdrowotne, wprowadzone po raz pierwszy w 1969 roku, od dawna stanowią podstawę globalnych działań na rzecz zdrowia. Dzisiejsze zmiany pokazują, jak ważne jest dostosowanie tych zasad do współczesnych wyzwań, a także wspierają wysiłki WHO w walce z negatywnym wpływem niezdrowych produktów na nasze społeczeństwa.