Umowy zlecenie wliczane do stażu pracy od 2026 roku – Sejm przyjął nowelizację

Sejm RP w piątek 12 września 2025 roku podjął ważną decyzję dotyczącą pracowników zatrudnionych na umowach zlecenie. Nowelizacja Kodeksu pracy, przyjęta niemal jednogłośnie, wprowadza zmiany, które od 1 stycznia 2026 roku zaczną obowiązywać w sektorze publicznym, a sześć miesięcy później także w sektorze prywatnym. Przepisy te umożliwią wliczanie okresów pracy na umowach zlecenie do stażu pracy, co ma wpływ na uprawnienia pracownicze, takie jak prawo do urlopu.

Reforma ma na celu wyeliminowanie dotychczasowej nierówności, wynikającej z faktu, że umowy zlecenie były traktowane jako umowy cywilnoprawne i nie wpływały na uprawnienia pracownicze. Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podkreśla, że nowe przepisy będą działać również wstecz, a inspektorzy pracy otrzymają nowe uprawnienia do zamiany umów zlecenie na umowy o pracę, co ma przeciwdziałać nadużyciom w zatrudnieniu.

Przyjęcie nowelizacji Kodeksu pracy – kluczowe fakty

W dniu 12 września 2025 roku Sejm RP niemal jednogłośnie przyjął nowelizację Kodeksu pracy, uzyskując 428 głosów za i tylko 3 przeciw, jak podaje portal superbiz.se.pl. Ustawa wejdzie w życie w dwóch etapach: od 1 stycznia 2026 roku dla sektora publicznego oraz sześć miesięcy po jej ogłoszeniu dla sektora prywatnego.

Nowelizacja przewiduje wliczanie okresów zatrudnienia na umowach zlecenie oraz prowadzenia działalności gospodarczej do stażu pracy. Oznacza to, że czas ten będzie uwzględniany przy ustalaniu uprawnień pracowniczych, takich jak prawo do urlopu wypoczynkowego. Zmiany te mają znaczący wpływ na poprawę sytuacji osób zatrudnionych na umowach cywilnoprawnych, które do tej pory były traktowane inaczej niż pracownicy na umowach o pracę.

Projekt ustawy spotkał się z poparciem Lewicy, a komisja sejmowa zarekomendowała przyjęcie poprawek zaproponowanych przez tę partię, co podkreśla biznes.interia.pl. Dzięki temu nowelizacja zyskała szerokie poparcie polityczne.

Dotychczasowy stan prawny i potrzeba zmian

Dotychczas umowy zlecenie były traktowane jako umowy cywilnoprawne, co oznaczało, że okresy pracy na ich podstawie nie wliczały się do stażu pracy. W praktyce przekładało się to na brak wpływu na uprawnienia pracownicze, w szczególności na prawo do urlopu wypoczynkowego. Poradnikprzedsiebiorcy.pl wskazuje, że umowa zlecenie nie dawała prawa do urlopu oraz nie była uwzględniana przy ustalaniu stażu pracy.

W przeciwieństwie do tego, okresy zatrudnienia na umowie o pracę były liczone do stażu, co powodowało istotne nierówności pomiędzy pracownikami zatrudnionymi na różnych podstawach prawnych. Jak zaznacza poradnikprzedsiebiorcy.pl, różnice te wpływały także na obliczanie emerytury i innych świadczeń.

Ponadto, inspektorzy pracy nie mieli dotąd formalnych uprawnień do zamiany umów zlecenie na umowy o pracę, co ograniczało ich możliwości przeciwdziałania nadużyciom w zatrudnieniu. Businessinsider.com.pl podkreśla, że brak tych kompetencji utrudniał skuteczną walkę z nieprawidłowościami.

Zakres i konsekwencje nowych przepisów

Nowe przepisy umożliwią wliczanie okresów pracy na umowach zlecenie do stażu pracy, pod warunkiem, że były odprowadzane składki na ubezpieczenia społeczne. Poradnikprzedsiebiorcy.pl zwraca uwagę, że regulacja ta ma na celu zapewnienie pracownikom zatrudnionym na umowach cywilnoprawnych lepszej ochrony prawnej i socjalnej.

Inspektorzy pracy otrzymają nowe uprawnienia, w tym możliwość zamiany umowy zlecenie na umowę o pracę decyzją administracyjną. Jak podaje businessinsider.com.pl, ma to znacznie ograniczyć nadużycia pracodawców, którzy wykorzystywali umowy zlecenie do obejścia przepisów prawa pracy. Dodatkowo reforma Inspekcji Pracy przewiduje możliwość prowadzenia zdalnych kontroli na podstawie danych uzyskiwanych z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, co ma usprawnić nadzór nad przestrzeganiem przepisów.

Zmiany będą działać również wstecz, co oznacza, że okresy pracy na umowach zlecenie od momentu wejścia ustawy w życie będą wliczane do stażu pracy. Jak wskazuje superbiz.se.pl, przepisy dotyczą zarówno sektora publicznego, gdzie zaczną obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku, jak i sektora prywatnego, gdzie wdrożenie nastąpi sześć miesięcy po ogłoszeniu ustawy.

Wprowadzone zmiany mają na celu nie tylko wyrównanie praw pracowników, ale także zwiększenie transparentności i uczciwości na rynku pracy oraz ograniczenie nadużyć związanych z zatrudnieniem na podstawie umów cywilnoprawnych.

—

Nowe zmiany w Kodeksie pracy to ważny krok, który może realnie poprawić sytuację osób pracujących na umowach zlecenie — dotąd często pozbawionych podstawowej ochrony. Dzięki rozszerzeniu uprawnień inspektorów pracy i wliczaniu tych okresów do stażu, pracownicy mogą liczyć na lepsze warunki i większe prawa.