UE wymusza uznanie kwalifikacji rumuńskich pielęgniarek. Polska przygotowuje zmiany

Komisja Europejska podjęła w maju 2025 roku zdecydowane działania wobec Polski oraz 13 innych państw członkowskich Unii Europejskiej, zarzucając im nieuznawanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarek wykształconych w Rumunii przed przystąpieniem tego kraju do UE w 2007 roku. W odpowiedzi na wszczętą procedurę o naruszenie prawa unijnego, polskie Ministerstwo Zdrowia przygotowuje projekt ustawy, który ma dostosować krajowe przepisy do wymogów unijnych oraz umożliwić formalne uznanie tych kwalifikacji. Dokument ma trafić pod obrady Rady Ministrów w trzecim kwartale 2025 roku.

Komisja Europejska podkreśla, że Rumunia przeprowadziła specjalny program podwyższania kwalifikacji pielęgniarek, które ukończyły edukację przed przystąpieniem do Unii, aby ich kompetencje odpowiadały minimalnym standardom obowiązującym w całej wspólnocie. Tymczasem brak uznania tych kwalifikacji przez część państw członkowskich, w tym Polskę, stał się podstawą do podjęcia formalnych działań wobec tych krajów.

Procedura Komisji Europejskiej wobec Polski i innych krajów

W maju 2025 roku Komisja Europejska wszczęła procedurę o naruszenie prawa Unii Europejskiej wobec 14 państw członkowskich, wśród których znajduje się Polska. Zarzutem jest nieuznawanie kwalifikacji zawodowych pielęgniarek wykształconych w Rumunii przed jej akcesją do UE w 2007 roku. Jak podaje bankier.pl, problem dotyczy osób, które ukończyły kształcenie w systemie rumuńskim sprzed przystąpienia kraju do Unii, a których kwalifikacje nie są respektowane w niektórych krajach członkowskich.

Polska jest jednym z krajów, które do tej pory nie uznały tych kwalifikacji, co stanowi podstawę do wszczęcia postępowania przez Komisję Europejską. Onet.pl wskazuje, że brak dostosowania polskiego prawa do wymogów unijnych w tym zakresie skutkuje formalnym zarzutem wobec Polski.

Wśród państw objętych procedurą znalazły się także Niemcy oraz inne kraje UE, które podobnie nie respektują kwalifikacji rumuńskich pielęgniarek sprzed 2007 roku, jak informuje tvp.info. Ta sytuacja pokazuje, że problem jest szeroko zakrojony i dotyczy wielu państw członkowskich.

Tło sprawy: kwalifikacje rumuńskich pielęgniarek i program podwyższania standardów

Rumunia, odpowiadając na wymogi unijne, zobowiązała się już w 2018 roku do przeprowadzenia programu podwyższania kwalifikacji pielęgniarek, które ukończyły edukację przed akcesją kraju do Unii. Celem tego programu było doprowadzenie ich kompetencji do poziomu minimalnych standardów unijnych. Jak podają wydarzenia.interia.pl oraz onet.pl, program ten stanowi podstawę do późniejszego uznawania kwalifikacji tych osób na terenie całej UE.

Pielęgniarki, których kształcenie rozpoczęło się przed 2007 rokiem, mogą obecnie korzystać z uznania kwalifikacji, pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w programie podwyższania standardów. Tym samym osoby te mają szansę na swobodne wykonywanie zawodu w krajach UE, które respektują te zasady.

Jednakże, jak informuje rynekzdrowia.pl, w Polsce do tej pory uznanie kwalifikacji otrzymały zaledwie cztery osoby z Rumunii, co świadczy o bardzo ograniczonym zakresie respektowania tych kwalifikacji w polskim systemie prawnym i administracyjnym.

Reakcja Polski i planowane zmiany legislacyjne

W odpowiedzi na wszczętą przez Komisję Europejską procedurę, Ministerstwo Zdrowia w Polsce przygotowuje projekt ustawy mający na celu dostosowanie krajowego prawa do wymogów dyrektywy UE 2024/505. Dokument ten wprowadzi obowiązek uznawania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek z Rumunii, które przeszły program podwyższania kwalifikacji, co potwierdza rynekzdrowia.pl.

Projekt ustawy ma zostać przyjęty przez Radę Ministrów w trzecim kwartale 2025 roku. Informację tę potwierdzają liczne źródła, w tym onet.pl, gazetaprawna.pl oraz kresy.pl. Przyjęcie ustawy ma na celu nie tylko dostosowanie polskiego prawa do standardów unijnych, ale również uniknięcie dalszych sankcji ze strony Komisji Europejskiej.

Pomimo istniejącego w Polsce sprzeciwu wobec otwarcia rynku pracy dla pielęgniarek z Rumunii, kraj zobowiązany jest do przestrzegania prawa unijnego. Jak wskazują bankier.pl oraz tvp.info, brak dostosowania przepisów może skutkować kolejnymi postępowaniami i sankcjami ze strony instytucji unijnych. Z tego powodu polski rząd zdecydował się na przygotowanie odpowiednich zmian legislacyjnych, które mają umożliwić legalne i zgodne z prawem uznanie kwalifikacji zawodowych rumuńskich pielęgniarek.

—

Sprawa uznawania kwalifikacji zawodowych pielęgniarek wykształconych w Rumunii przed 2007 rokiem pokazuje, jak skomplikowane bywa dostosowanie krajowych przepisów do unijnych standardów. Decyzje Komisji Europejskiej oraz reakcja polskiego rządu podkreślają potrzebę dalszych zmian prawnych, które pozwolą na swobodne wykonywanie zawodu i lepsze zharmonizowanie systemów kwalifikacji w całej Unii Europejskiej.