TSUE: Komisja bezprawnie pobrała 68 mln euro kar od Polski za Turów

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) wydał opinię, która może znacząco wpłynąć na rozstrzygnięcie długoletniego sporu dotyczącego kopalni Turów, zlokalizowanej na granicy polsko-czeskiej. Rzecznik generalna TSUE, Juliane Kokott, uznała, że Komisja Europejska niesłusznie potrąciła Polsce ponad 68 milionów euro w ramach kary pieniężnej nałożonej za kontynuację wydobycia w kopalni. Decyzja ta podkreśla wątpliwości co do legalności sankcji nałożonych przez Komisję i stanowi ważny etap w procedurze rozpatrywania sprawy przez Trybunał.

Spór o kopalnię Turów trwa od lat i budzi szerokie emocje zarówno w Polsce, jak i wśród sąsiadów, zwłaszcza Czech. Komisja Europejska argumentowała, że Polska naruszyła zobowiązania środowiskowe, nie wstrzymując wydobycia zgodnie z wcześniejszymi decyzjami TSUE, co miało skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi. Teraz jednak opinia rzecznika generalnej wskazuje na potrzebę ponownego rozważenia podstaw tych kar.

Opinia rzecznika generalnej TSUE w sprawie kar za Turów

W dniu 10 lipca 2025 roku Juliane Kokott, rzecznik generalna Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, przedstawiła opinię dotyczącą sporu pomiędzy Polską a Komisją Europejską w kontekście funkcjonowania kopalni Turów. W swoim stanowisku podkreśliła, że nałożona przez Komisję kara pieniężna w wysokości ponad 68 milionów euro została potrącona bezprawnie.

Rzecznik generalna zwróciła uwagę, że sankcja finansowa, mająca wymusić wstrzymanie wydobycia, była oparta na przesłankach, które nie zostały dostatecznie uzasadnione i nie spełniały wymogów proceduralnych. Jej opinia jest istotnym elementem w ramach postępowania TSUE, jednak ostateczne rozstrzygnięcie leży w gestii sędziów Trybunału, którzy w kolejnych tygodniach podejmą decyzję końcową.

Tło konfliktu i działania Komisji Europejskiej

Spór o kopalnię Turów toczy się już od kilku lat i dotyczy przede wszystkim wpływu działalności wydobywczej na środowisko naturalne oraz zobowiązań Polski względem sąsiadujących państw, zwłaszcza Republiki Czeskiej. Czesi wielokrotnie wyrażali obawy o negatywne skutki eksploatacji węgla brunatnego dla jakości wód gruntowych i stanu ekosystemów po obu stronach granicy.

W odpowiedzi na te zarzuty Komisja Europejska podjęła decyzję o nałożeniu na Polskę kary pieniężnej przekraczającej 68 milionów euro, uzasadniając ją niewstrzymaniem wydobycia w kopalni Turów pomimo wcześniejszych wyroków TSUE nakazujących wstrzymanie działalności do czasu wyjaśnienia kwestii środowiskowych. Sankcja miała być mechanizmem przymuszającym do respektowania unijnych decyzji i ochrony środowiska.

Działania Komisji były więc wymierzone w egzekwowanie przestrzegania prawa unijnego, jednak wywołały też spór prawny dotyczący zasadności i formy nałożonej kary, co ostatecznie doprowadziło do zaangażowania TSUE.

Znaczenie opinii i dalsze kroki w sporze o Turów

Opinia rzecznika generalnej TSUE wywołała spore zainteresowanie, gdyż może mieć decydujący wpływ na ostateczne orzeczenie Trybunału w sprawie kopalni Turów. Rozstrzygnięcie to będzie miało nie tylko znaczenie dla relacji Polski z instytucjami unijnymi, ale również dla przyszłości samej kopalni oraz sposobu prowadzenia polityki środowiskowej w regionie.

Ponadto, prezentowane stanowisko może wpłynąć na praktykę Komisji Europejskiej w zakresie nakładania kar pieniężnych na państwa członkowskie w podobnych sporach. Wskazuje bowiem na konieczność dokładnego i zgodnego z prawem uzasadniania sankcji, co może zmienić podejście do egzekwowania unijnych decyzji w przyszłości.

Spór o kopalnię Turów wciąż wywołuje emocje i pokazuje, jak skomplikowane mogą być kwestie związane z ochroną środowiska i prawem w Unii Europejskiej. To, jak zostanie rozwiązany, wpłynie nie tylko na przyszłość energetyki, ale także na relacje między sąsiadującymi krajami i podejście do ochrony przyrody w całym regionie.