Rozmowy Teheran-Waszyngton o uranie: Trump dostrzega postęp, Iran obstaje przy wzbogacaniu

Opublikowane przez: Katarzyna Zimny

W Rzymie zakończyła się piąta runda pośrednich rozmów nuklearnych między Iranem a Stanami Zjednoczonymi, które trwały od 12 kwietnia 2023 roku. Negocjacje, mające na celu rozwiązanie sporu dotyczącego irańskiego programu atomowego, przyniosły pewne postępy, choć pozostawiły wiele kwestii nierozstrzygniętych. Prezydent Donald Trump ocenił rozmowy jako „bardzo, bardzo dobre”, dostrzegając znaczący postęp, jednak główny konflikt – dotyczący wzbogacania uranu – nadal dzieli obie strony.

epa12128447 A handout photo made available by the Iranian Foreign Ministry shows Iranian Foreign Minister Abbas Araghchi (L) speaking with Oman's Foreign Minister Sayyid Badr al-Busaidi (R) during Iran–US indirect talks at the Omani Embassy in Rome, Italy, 23 May 2025. Iran and the US held their fifth round of talks in Rome. EPA/IRANIAN FOREIGN MINISTRY / HANDOUT -- BEST QUALITY AVAILABLE -- HANDOUT EDITORIAL USE ONLY/NO SALES Dostawca: PAP/EPA.
  • Piąta runda rozmów nuklearnych między Iranem a USA zakończyła się 26 maja 2025 roku w Rzymie z umiarkowanym postępem.
  • USA domagają się całkowitego zakazu wzbogacania uranu przez Iran, aby zapobiec rozwojowi broni jądrowej.
  • Iran stanowczo odrzuca wstrzymanie wzbogacania uranu, podkreślając jego pokojowy charakter i prawo do niego pod kontrolą AIEA.
  • Negocjacje utknęły na kwestii wzbogacania uranu, która pozostaje głównym punktem sporu.
  • Obie strony planują kontynuować rozmowy, mimo rozbieżności w ocenie postępów i warunków porozumienia.

Stany Zjednoczone jednoznacznie domagają się całkowitego wstrzymania wzbogacania uranu przez Iran, argumentując, że jest to kluczowy krok do zapobieżenia rozwojowi irańskiej broni jądrowej. Z kolei Teheran stanowczo odrzuca te żądania, podkreślając, że wzbogacanie uranu jest integralną częścią ich pokojowego programu nuklearnego i nie zamierza z niego rezygnować. Mimo tych rozbieżności obie strony zapowiadają kontynuację rozmów.

Tło i przebieg rozmów nuklearnych między Iranem a USA

Rozmowy nuklearne między Teheranem a Waszyngtonem rozpoczęły się 12 kwietnia 2023 roku z celem rozwiązania narastającego sporu dotyczącego irańskiego programu atomowego. Po ponad dwóch latach negocjacji, piąta runda odbyła się w Rzymie i zakończyła się 26 maja 2025 roku. Choć rozmowy przyniosły „pewny, ale nierozstrzygający postęp”, jak podaje rtl.fr, prezydent Donald Trump wyraził zadowolenie z kierunku negocjacji, zauważając „poważne postępy” w dialogu między oboma państwami.

Stanowisko USA i żądania dotyczące wzbogacania uranu

Stany Zjednoczone konsekwentnie domagają się całkowitego zakazu wzbogacania uranu przez Iran. Zdaniem Waszyngtonu, wstrzymanie tych działań jest warunkiem koniecznym, aby zapobiec rozwojowi irańskiej broni jądrowej oraz zapewnić bezpieczeństwo na arenie międzynarodowej. Jak informuje ad-hoc-news.de, USA podkreślają, że kontrola nad programem nuklearnym Iranu to fundament stabilności globalnej. Donald Trump podczas rozmów ostrzegał, że w przypadku niepowodzenia negocjacji i braku porozumienia, Stany Zjednoczone mogą rozważyć działania militarne, co relacjonuje news.ORF.at. Taka retoryka podkreśla determinację Waszyngtonu w egzekwowaniu swoich postulatów.

Stanowisko Iranu i główny punkt sporu

Iran jednoznacznie odrzuca żądania USA dotyczące wstrzymania wzbogacania uranu. Teheran podkreśla, że wzbogacanie jest integralnym elementem ich pokojowego programu nuklearnego i nie zamierza z niego rezygnować. Money.pl wskazuje, że Iran nie zgodzi się na zawieszenie wzbogacania i nie zamierza iść na ustępstwa w tej kwestii. Podobnie businessinsider.com.pl podkreśla, że Iran nie planuje rezygnować z wzbogacania uranu w zamian za jakiekolwiek porozumienie. Według informacji enikos.gr, negocjacje utkwiły głównie na tej kwestii, co potwierdza nierozstrzygający charakter postępów rozmów. Iran argumentuje także, że wzbogacanie uranu odbywa się pod kontrolą Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej (AIEA), co ma zapewniać transparentność i bezpieczeństwo, relacjonuje lejdd.fr.

Perspektywy dalszych negocjacji i regionalny kontekst

Pomimo utrzymujących się sporów, obie strony zapowiadają kontynuację rozmów. Według finanzen.at, Teheran jest gotowy do ograniczenia swojego programu atomowego, jednak bez rezygnacji z prawa do wzbogacania uranu. W tle negocjacji znajduje się także regionalna dynamika, w której Arabia Saudyjska i Zjednoczone Emiraty Arabskie uzyskały prawo do prowadzenia własnych programów nuklearnych. Jak podaje lejdd.fr, ten fakt dodatkowo podnosi napięcia i wpływa na kontekst bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie, komplikując proces negocjacji.

Symboliczne znaczenie i reakcje międzynarodowe

Symboliczne znaczenie rozmów podkreśla zdjęcie udostępnione przez irańskie Ministerstwo Spraw Zagranicznych, na którym widać ministra spraw zagranicznych Iranu, Abbasa Araghchiego, podczas rozmów z ministrem spraw zagranicznych Omanu. Wskazuje to na rolę pośredników i dyplomatycznych kanałów, które wspierają dialog między Teheranem a Waszyngtonem, relacjonuje biznesalert.pl. Z kolei Donald Trump, mimo trudności, określił postępy jako „bardzo, bardzo dobre”, co według orf.at świadczy o chęci utrzymania otwartego dialogu pomimo głębokich różnic.

Piąta runda rozmów nuklearnych w Rzymie przyniosła kilka pozytywnych sygnałów, ale kluczowa kwestia wzbogacania uranu wciąż dzieli strony. Iran i Stany Zjednoczone nie zmieniły swoich stanowisk, jednak zapowiedzi dalszych rozmów dają nadzieję, że mimo trudności uda się znaleźć wspólne rozwiązanie w jednym z najważniejszych wyzwań dla światowego bezpieczeństwa.