Raport: Rosnące wydatki NATO zwiększają emisje gazów cieplarnianych

Najnowszy raport organizacji Scientists for Global Responsibility zwraca uwagę na rosnące zagrożenia dla klimatu wynikające ze wzrostu wydatków obronnych państw NATO. Według analizy, planowane zwiększenie budżetów wojskowych w ciągu najbliższej dekady może doprowadzić do emisji dodatkowych 1,32 miliarda ton gazów cieplarnianych. Skala ta odpowiada rocznym emisjom całego kraju o wielkości Brazylii, co stawia pod znakiem zapytania wpływ militarnego wzrostu na globalne cele klimatyczne. Eksperci alarmują, że choć zwiększanie zdolności obronnych jest odpowiedzią na rosnące zagrożenia geopolityczne, to jednocześnie niesie poważne konsekwencje dla środowiska naturalnego.

Wzrost wydatków obronnych dotyczy zarówno państw członkowskich NATO, takich jak Niemcy czy Belgia, jak i krajów aspirujących do zwiększenia swoich budżetów wojskowych, na czele z Ukrainą. Raport podkreśla, że bez uwzględnienia aspektów ekologicznych w polityce obronnej, dalsze zwiększanie nakładów może znacząco przyczynić się do pogłębienia kryzysu klimatycznego, nasilając zjawiska ekstremalne i degradację środowiska.

Rosnące wydatki NATO a wzrost emisji gazów cieplarnianych

Organizacja Scientists for Global Responsibility opublikowała raport, w którym ostrzega, że planowane zwiększenie budżetów obronnych państw NATO może wygenerować dodatkową emisję aż 1,32 miliarda ton gazów cieplarnianych w ciągu najbliższych dziesięciu lat. Taka ilość zanieczyszczeń odpowiada rocznym emisjom jednego z największych krajów świata, co obrazuje skalę problemu.

Eksperci podkreślają, że zanieczyszczenia generowane przez działania militarne NATO mogą być porównywalne z rocznymi emisjami Brazylii, wskazując na poważne zagrożenie dla globalnego klimatu. The Guardian zwraca uwagę, że militarne emisje są często pomijane w debacie klimatycznej, mimo że ich wpływ jest znaczący i rośnie wraz z inwestycjami w nowoczesny sprzęt wojskowy.

Wzrost wydatków na obronność obejmuje m.in. zakup nowoczesnego sprzętu wojskowego, co przekłada się na zwiększone zużycie paliw i emisję gazów cieplarnianych. Jak podaje Ekologia.pl, inwestycje w zaawansowane technologie zbrojeniowe, zwiększanie liczebności sił i intensyfikacja działań treningowych powodują, że sektor militarny staje się jednym z większych emitentów gazów cieplarnianych na świecie.

Raport wyraźnie wskazuje, że bez uwzględnienia aspektów ekologicznych dalszy wzrost wydatków wojskowych może istotnie pogłębiać kryzys klimatyczny. Ograniczenie emisji w sektorze obronnym wymaga wdrożenia nowych standardów i polityk, które zrównoważą potrzeby bezpieczeństwa z ochroną środowiska.

Skala i struktura wydatków wojskowych w państwach NATO

W 2025 roku Niemcy planują wydać na wojsko rekordowe 86 miliardów euro, co jest elementem szerszego trendu wzrostu budżetów obronnych w krajach NATO. Jak podaje tech.wp.pl, ten wzrost jest odpowiedzią na zmieniające się wyzwania geopolityczne i potrzebę modernizacji sił zbrojnych.

W Belgii struktura wydatków na obronność ma nieco inny charakter – ponad połowa środków przeznaczana jest na personel, co odzwierciedla różnorodność priorytetów i sposobów finansowania w poszczególnych państwach członkowskich. To pokazuje, że choć cel jest wspólny, to drogi do jego realizacji różnią się znacznie.

Polski budżet obronny na 2025 rok wynosi 4,48 proc. PKB, z czego aż 54,4 proc. przeznaczane jest na zakup nowego sprzętu wojskowego. Jak podaje kaucuk.org, ta struktura wydatków również wpływa na wzrost emisji gazów cieplarnianych związanych z intensyfikacją produkcji i eksploatacji sprzętu.

NATO stosuje szeroką definicję wydatków obronnych, co wpływa na sposób raportowania i porównywania budżetów poszczególnych państw. Newsweek.pl wskazuje, że ta różnorodność metodologiczna może utrudniać dokładne ocenianie faktycznego wpływu finansów na emisje i środowisko.

Niemcy deklarują, że ich wydatki będą określane zgodnie z kryteriami NATO, co może wpłynąć na dalsze zwiększenie budżetu i tym samym na dalszy wzrost emisji. Taki krok potwierdza determinację państw europejskich w zwiększaniu zdolności obronnych, ale też stawia pod znakiem zapytania ich wpływ na cele klimatyczne.

Wnioski i postulaty w kontekście globalnego bezpieczeństwa i klimatu

Ukraina wnioskuje o rekordowy budżet wojskowy na 2026 rok w wysokości 120 miliardów dolarów. Minister obrony Ukrainy, Denys Szmyhal, podkreśla konieczność podwojenia wydatków na obronność, wpisując się tym samym w regionalny trend rosnących nakładów militarnych. Jak podaje pravda.com.pl, kraj ten przeznacza około 31 proc. PKB na wydatki wojskowe, licząc na wsparcie finansowe i polityczne ze strony Europy, co jednak zwiększa presję na wzrost emisji związanych z działaniami militarnymi.

Były prezydent USA, Donald Trump, nawoływał do wycofania się NATO z zakupów rosyjskiej ropy oraz do nałożenia sankcji na Chiny i konfiskaty rosyjskich aktywów. Newsweek.pl zwraca uwagę, że takie polityczne napięcia dotyczące energetyki i bezpieczeństwa mają również wpływ na strategię wydatków wojskowych i ich ekologiczne konsekwencje.

Eksperci klimatyczni ostrzegają, że obecne trendy w wydatkach wojskowych i związanych z nimi emisjach mogą wkrótce przekroczyć granice kontroli. Forsal.pl przypomina, że dalszy wzrost emisji może nasilać zjawiska takie jak niszczycielskie pożary w Europie i inne ekstremalne skutki kryzysu klimatycznego.

Raporty i analizy jasno pokazują, że obrona kraju i troska o klimat muszą iść w parze. Jak zauważają Ekologia.pl i The Guardian, tylko łącząc bezpieczeństwo militarne z ochroną środowiska, możemy powstrzymać dalsze niszczenie naszej planety i zadbać o jej stabilną przyszłość.