Polscy samorządowcy bronią zdecentralizowaną politykę spójności UE 2028-2034
W lipcu 2025 roku polscy samorządowcy wystąpili z jednoznaczną deklaracją obrony zdecentralizowanego modelu zarządzania funduszami polityki spójności Unii Europejskiej na lata 2028–2034. W obliczu projektu nowych Wieloletnich Ram Finansowych UE, który przewiduje większą centralizację środków, przedstawiciele regionów podkreślili, że autonomia inwestycyjna jest niezbędna dla skuteczności i efektywności wydatkowania funduszy unijnych. Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz zwróciła uwagę na aktywne promowanie partnerstwa krajowego i regionalnego, mającego zapewnić udział szerokiego grona interesariuszy w procesie decyzyjnym. Polska, jako jeden z największych beneficjentów unijnych funduszy, podtrzymuje stanowisko, że samorządy powinny nadal odgrywać centralną rolę w planowaniu i realizacji inwestycji, co potwierdził także wiceminister Jan Szyszko.
- Komisja Europejska zaproponowała projekt Wieloletnich Ram Finansowych UE na lata 2028-2034 z elementami centralizacji funduszy polityki spójności.
- Polscy samorządowcy sprzeciwiają się centralizacji i zapowiadają obronę zdecentralizowanego modelu zarządzania funduszami.
- Polska aktywnie promuje partnerstwo krajowe i regionalne, angażując szerokie grono interesariuszy w proces decyzyjny.
- Polska pozostaje jednym z największych beneficjentów funduszy unijnych w nowym budżecie UE.
- Polityka spójności ma przejść ewolucję, ale decyzje inwestycyjne pozostaną na poziomie krajowym i regionalnym.
Projekt nowych Wieloletnich Ram Finansowych UE i reakcje polskich samorządowców
W lipcu 2025 roku Komisja Europejska zaprezentowała projekt Wieloletnich Ram Finansowych UE na lata 2028–2034, który zakłada istotne zmiany w zarządzaniu funduszami polityki spójności. Kluczową propozycją jest zwiększenie centralizacji środków, co wywołało szerokie kontrowersje, zwłaszcza wśród polskich samorządowców. Obawy dotyczą przede wszystkim ograniczenia roli regionów w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych i potencjalnego zmniejszenia ich autonomii.
Jak podaje portal samorzad.pap.pl, polscy samorządowcy zapowiadają zdecydowaną obronę zdecentralizowanego modelu polityki spójności. Podkreślają oni, że to właśnie autonomia inwestycyjna regionów stanowi fundament efektywnego i dostosowanego do lokalnych potrzeb wydatkowania funduszy unijnych. W ich ocenie zachowanie tej formuły jest niezbędne dla rozwoju regionalnego i realizacji celów polityki spójności.
Rola Polski i samorządów w nowym budżecie UE 2028–2034
Polska pozostaje jednym z największych beneficjentów funduszy unijnych, także w nowym budżecie UE na lata 2028–2034, co podkreślają eksperci i analitycy. Środki te są kluczowe dla realizacji szeregu inwestycji infrastrukturalnych, społecznych i rozwojowych w kraju.
Minister funduszy i polityki regionalnej Katarzyna Pełczyńska-Nałęcz akcentuje, że Polska aktywnie promuje partnerstwo krajowe i regionalne, angażując szerokie grono interesariuszy. Taki model współpracy ma gwarantować skuteczne i transparentne wykorzystanie środków unijnych. Jak informuje Strefa Biznesu, minister Pełczyńska-Nałęcz jasno zadeklarowała: „Nie pozwoliliśmy wykreślić regionów z polityki spójności”, podkreślając tym samym determinację Polski w ochronie roli samorządów.
Według informacji Bankier.pl, Polska prawdopodobnie zostanie największym beneficjentem funduszy spójności w nowym rozdaniu UE, co świadczy o strategicznym znaczeniu tego wsparcia dla kraju. Z kolei INTERIA.PL podkreśla, że Polska należy do trzech największych odbiorców unijnego budżetu, co dodatkowo uwydatnia wagę polityki spójności dla rozwoju kraju i samorządów.
Perspektywy i ewolucja polityki spójności według polskich władz
Wiceminister Jan Szyszko zaznaczył, że polityka spójności przejdzie ewolucję, a nie rewolucję. W jego ocenie najważniejsze decyzje dotyczące inwestycji będą zapadać przede wszystkim na poziomie krajowym i regionalnym, a nie w instytucjach unijnych z siedzibą w Brukseli. Takie podejście ma gwarantować elastyczność i adekwatność działań do lokalnych potrzeb.
Jak podaje INTERIA.PL, zdecentralizowany charakter polityki spójności jest kluczowy dla efektywności inwestycji i realizacji regionalnych celów rozwojowych. Warto jednak zauważyć, że w kontekście nowych planów budżetowych UE przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen zapowiedziała integrację różnych polityk unijnych, co może wpłynąć na przyszłe kształtowanie funduszy. Mimo to polskie samorządy konsekwentnie akcentują konieczność zachowania autonomii regionów.
Samorządowcy podkreślają, że udział regionów w zarządzaniu funduszami to klucz do realizacji lokalnych potrzeb i mądrego wykorzystania unijnych środków. Tylko dzięki temu inwestycje będą naprawdę trafione i dopasowane do specyfiki poszczególnych miejsc, co w efekcie pomoże w harmonijnym rozwoju całego kraju.