Owce i kozy jako ekologiczne kosiarki w Ojcowskim Parku Narodowym

Od początku maja 2025 roku w Ojcowskim Parku Narodowym rozpoczął się coroczny wypas owiec i kóz, które pełnią funkcję ekologicznych kosiarek. Zwierzęta pasą się na wybranych obszarach parku – Góry Koronnej oraz Skał Wdowich – gdzie przyczyniają się do ochrony unikalnych muraw kserotermicznych. Dzięki temu naturalnemu procesowi możliwe jest zwiększenie różnorodności gatunkowej roślin oraz utrzymanie cennych siedlisk przyrodniczych.

Wypas prowadzony jest w dwóch turach, co pozwala roślinom na zakwitnięcie i rozsianie nasion, a cały proces potrwa do końca września. Ta tradycyjna i jednocześnie ekologiczna metoda ochrony środowiska jest realizowana corocznie od 2014 roku i otrzymuje wsparcie finansowe z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę Klimat-Środowisko na lata 2021-2027.

Cel i znaczenie wypasu owiec i kóz w Ojcowskim Parku Narodowym

Zastępca dyrektora Ojcowskiego Parku Narodowego, Jakub Baran, podkreśla, że głównym celem wypasu jest poprawa różnorodności gatunkowej roślin. Szczególnie ważne jest zwiększenie udziału gatunków kserotermicznych i ciepłolubnych, które są przystosowane do życia w suchym i ciepłym środowisku. Te rośliny stanowią istotny element lokalnego ekosystemu, a ich ochrona wymaga odpowiedniego zarządzania siedliskami.

Owce i kozy odgrywają ważną rolę w ochronie muraw kserotermicznych, które są niezwykle cennymi siedliskami roślinnymi o wysokiej wartości przyrodniczej. Dzięki ich wypasowi zapobiega się nadmiernemu zarastaniu tych obszarów przez ekspansywne gatunki roślin, co pozwala na zachowanie unikalnego charakteru tych terenów. Jak podaje portal krakow.tvp.pl, to właśnie dzięki takim działaniom możliwe jest utrzymanie różnorodności biologicznej i krajobrazowej parku.

Ojcowski Park Narodowy jest najmniejszym parkiem narodowym w Polsce, zajmując powierzchnię 2 145,62 ha. Ta niewielka powierzchnia sprawia, że precyzyjna ochrona jego wyjątkowych ekosystemów nabiera szczególnego znaczenia. Wypas owiec i kóz stanowi ważny element strategii ochrony tego obszaru, co podkreśla oficjalna strona ojcowskiparknarodowy.pl.

Przebieg i organizacja wypasu w 2025 roku

Wypas owiec i kóz rozpoczął się 10 maja 2025 roku i potrwa do końca września. Realizowany jest w dwóch turach, co ma na celu umożliwienie roślinom odpowiedniego rozwoju – zakwitnięcia i rozsiania nasion. Pierwsza tura wypasu zakończy się 19 czerwca, po czym nastąpi przerwa, a następnie rozpocznie się druga runda pasienia zwierząt. Informacje te podają portale wszystkoconajwazniejsze.pl, deon.pl oraz radio.rzeszow.pl.

Zwierzęta pasą się na obszarach Góry Koronnej oraz Skał Wdowich, dwóch masywach skalnych położonych w obrębie parku. To właśnie tam ich działalność ma największy wpływ na utrzymanie cennych siedlisk i zapobieganie ich degradacji. Jak wskazują źródła deon.pl oraz krakow.eska.pl, obecność owiec i kóz pozwala na zachowanie tych terenów w stanie naturalnym.

Coroczny wypas jest prowadzony od 2014 roku, a obecny program ochrony obejmuje lata 2024-2028. Jego realizacja jest dofinansowana z Funduszy Europejskich na Infrastrukturę Klimat-Środowisko 2021-2027, co zapewnia odpowiednie wsparcie finansowe i organizacyjne. Portalsamorzadowy.pl zaznacza, że dzięki temu możliwe jest kontynuowanie działań na wysokim poziomie.

Od 10 maja w Dolinie Prądnika można usłyszeć charakterystyczne dźwięki owczo-koziego chóru, który zwraca uwagę zarówno turystów, jak i mieszkańców okolicznych miejscowości. To naturalne zjawisko staje się coraz bardziej rozpoznawalnym elementem krajobrazu parku, co podkreśla portal krakow.eska.pl.

Znaczenie ekologiczne i społeczne projektu

Wypas owiec i kóz jako metoda naturalnego utrzymania siedlisk jest nieocenionym elementem ochrony bioróżnorodności. Zwierzęta te pomagają ograniczać rozwój ekspansywnych gatunków roślin, które mogłyby doprowadzić do zarastania muraw kserotermicznych. Dzięki temu możliwe jest zachowanie unikalnego charakteru krajobrazu Ojcowskiego Parku Narodowego. Jak zauważa portal farmer.pl, takie podejście jest zgodne z zasadami ekologii i wspiera naturalne procesy zachodzące w środowisku.

Ponadto, projekt wypasu ma również wymiar społeczny. Obecność owiec i kóz na szlakach turystycznych przyciąga uwagę odwiedzających, co pozytywnie wpływa na świadomość ekologiczną społeczeństwa. Turyści mają okazję nie tylko podziwiać piękno przyrody, ale także lepiej zrozumieć znaczenie ochrony środowiska. Portal krakow.eska.pl podkreśla, że takie działanie sprzyja popularyzacji idei ochrony przyrody i promuje zrównoważone korzystanie z zasobów naturalnych.

Wypas owiec i kóz w Ojcowskim Parku Narodowym to nie tylko skuteczny sposób na ochronę rzadkich roślin, ale też świetna okazja do edukacji i promowania lokalnej przyrody. Dzięki wsparciu unijnych funduszy i zaangażowaniu ekspertów z parku, ten projekt ma realną szansę rozwijać się dalej, przynosząc korzyści zarówno naturze, jak i mieszkańcom okolicy.