Nowy szef ukraińskiego IPN o Wołyniu: dialog zamiast sporów historycznych

10 sierpnia 2025 roku Ołeksandr Ałfiorow objął stanowisko szefa ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej (IPN), co zaowocowało nowym głosem w niezwykle delikatnej i skomplikowanej kwestii relacji polsko-ukraińskich. W pierwszym publicznym wystąpieniu, udzielonym w wywiadzie dla portalu dorzeczy.pl, podkreślił konieczność odchodzenia od sporów historycznych na rzecz dialogu i wzajemnego uznania prawa każdego narodu do własnych bohaterów. Jednocześnie zaznaczył, że w obecnej sytuacji „szczerych przeprosin nie będzie”, co odzwierciedla trwające napięcia i trudności w budowaniu pełnego pojednania między Polską a Ukrainą. Jego wypowiedź wpisuje się w szerszy kontekst debat o pamięć historyczną w regionie i próby znalezienia wspólnego języka między narodami.

Oświadczenie nowego szefa ukraińskiego IPN o relacjach polsko-ukraińskich

Objęcie przez Ołeksandra Ałfiorowa funkcji szefa ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej 10 sierpnia 2025 roku stało się okazją do przedstawienia jego stanowiska wobec trudnej historii polsko-ukraińskiej, ze szczególnym uwzględnieniem tragicznych wydarzeń na Wołyniu. W wywiadzie opublikowanym na portalu dorzeczy.pl Ałfiorow podkreślił, że spory historyczne, które od lat dzielą oba narody, powinny ustąpić miejsca dialogowi opartemu na wzajemnym szacunku i uznaniu prawa każdego narodu do posiadania własnych bohaterów oraz interpretacji przeszłości.

Szef IPN zauważył jednak, że obecne warunki polityczne i społeczne nie sprzyjają wyrażeniu szczerych przeprosin za wydarzenia z przeszłości. Jego słowa, że „szczerych przeprosin nie będzie”, wskazują na utrzymujące się napięcia oraz skomplikowany charakter relacji polsko-ukraińskich, gdzie pamięć o przeszłości nadal budzi wiele emocji i nieporozumień. Jednocześnie Ałfiorow zaznaczył, że kluczowe jest budowanie mostów porozumienia na fundamencie wzajemnego szacunku.

Kontekst historyczny i znaczenie dialogu w relacjach polsko-ukraińskich

Wydarzenia na Wołyniu z lat 1943-1944 pozostają jednym z najbardziej bolesnych i kontrowersyjnych tematów w historii polsko-ukraińskiej. Wieloletnie spory dotyczące ich interpretacji i oceny skutkowały napięciami politycznymi i emocjonalnymi, które do dziś wpływają na stosunki między oboma narodami. Jak podaje dorzeczy.pl, stanowisko Ołeksandra Ałfiorowa wpisuje się w szerszy kontekst poszukiwania nowej formuły dialogu, która pozwoli wyjść poza utarte schematy wzajemnych oskarżeń i nieporozumień.

Podkreślenie przez nowego szefa ukraińskiego IPN prawa każdego narodu do „własnych bohaterów” jest próbą znalezienia równowagi między pamięcią narodową a potrzebą pojednania. Oznacza to, że Ukraina oczekuje uznania swojej perspektywy historycznej, a jednocześnie wskazuje na konieczność szacunku wobec polskiej pamięci o ofiarach tych tragicznych wydarzeń. Takie podejście ma szansę stworzyć przestrzeń dla konstruktywnego dialogu, którego celem jest nie negacja, lecz wzajemne zrozumienie i akceptacja różnic.

Perspektywy na przyszłość i wyzwania w polsko-ukraińskim dialogu historycznym

Wypowiedź Ołeksandra Ałfiorowa wskazuje, że mimo otwartości na dialog i chęci rozwoju wzajemnych relacji, pełne pojednanie w kwestii pamięci o Wołyniu pozostaje na razie poza zasięgiem. Jak zauważa dorzeczy.pl, proces budowania wspólnej narracji historycznej będzie wymagał czasu, cierpliwości oraz gotowości obu stron do kompromisów i wzajemnego zrozumienia.

Nowy szef ukraińskiego IPN stawia na uznanie różnic i prawo do odmiennych interpretacji wydarzeń historycznych, co może być zarówno fundamentem konstruktywnego dialogu, jak i wyzwaniem dla relacji polsko-ukraińskich. W praktyce oznacza to, że dalsze rozmowy i negocjacje będą kluczowe dla poprawy stosunków, jednak droga do pełnego pojednania będzie wymagała wytrwałości, a także akceptacji, że w pamięci historycznej obu narodów mogą funkcjonować odmienne, często bolesne wspomnienia.

Ołeksandr Ałfiorow, obejmując stanowisko szefa ukraińskiego Instytutu Pamięci Narodowej, pokazuje gotowość do podjęcia trudnych rozmów o wspólnej historii. Jednocześnie jednak nie ukrywa, że przed Polską i Ukrainą stoi wiele wyzwań, zanim uda się zbudować trwałe porozumienie oparte na wzajemnym szacunku i zrozumieniu.