Nowelizacja prawa: lepsza ochrona dzieci i respektowanie Konwencji haskiej

Ministerstwo Sprawiedliwości zaprezentowało 2 lipca 2025 roku projekty nowelizacji prawa, które mają na celu skuteczniejsze respektowanie Konwencji haskiej dotyczącej powrotu dzieci do kraju pochodzenia. Proponowane zmiany obejmują modyfikacje w kodeksie postępowania cywilnego oraz w ustawie o przeciwdziałaniu przestępczości na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Nowe regulacje mają przede wszystkim wyeliminować możliwość blokowania powrotu dziecka przez prokuratora, jeśli wcześniej zapadły dwa niezależne orzeczenia sądowe. Ponadto, skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego nie będzie już wstrzymywać wykonania nakazu powrotu dziecka.

Celem tych działań jest poprawa ochrony prawnej dzieci oraz usprawnienie procedur międzynarodowych w Polsce. Decyzje o wpisie do rejestru sprawców przestępstw na tle seksualnym będą podejmowane wyłącznie przez sąd, co podkreśla rolę niezależnej władzy sądowniczej w ochronie małoletnich. Propozycje, przedstawione w formie dwóch projektów nowelizacji, mają nie tylko przyspieszyć postępowania, ale także zapewnić skuteczne egzekwowanie praw dzieci w kontekście międzynarodowym.

Założenia nowelizacji prawa dotyczące dzieci i Konwencji haskiej

Ministerstwo Sprawiedliwości przedstawiło 2 lipca 2025 roku dwa projekty ustaw, które zmieniają kodeks postępowania cywilnego oraz ustawę o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym i ochronie małoletnich. Głównym celem tych zmian jest lepsze respektowanie postanowień Konwencji haskiej w Polsce, szczególnie w zakresie powrotu dzieci do kraju ich pochodzenia.

Nowelizacje mają wyeliminować praktykę blokowania powrotu dziecka przez prokuratora, jeśli w sprawie zapadły już dwa orzeczenia wydane przez niezależne sądy. Jak podaje GazetaPrawna.pl, skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego nie będzie powodem do wstrzymania wykonania nakazu powrotu dziecka, co ma na celu ograniczenie przeciągania postępowań i zabezpieczenie interesu dziecka.

Zmiany proceduralne i ich znaczenie dla ochrony dzieci

Nowela kodeksu postępowania cywilnego przewiduje, że prokurator nie będzie miał możliwości blokowania powrotu dziecka do kraju pochodzenia po dwóch niezależnych orzeczeniach sądowych. To rozwiązanie ma znacząco przyspieszyć realizację nakazów powrotu i uniemożliwić wykorzystywanie proceduralnych zawiłości do przeciągania spraw.

Ponadto, skarga kasacyjna nie będzie już stanowić przeszkody w wykonaniu nakazu powrotu dziecka. Takie podejście zapewni szybsze procedury i zmniejszy ryzyko przedłużających się sporów, które mogą negatywnie wpływać na dobro małoletnich.

Jak informuje GazetaPrawna.pl, decyzja o wpisie do rejestru sprawców przestępstw na tle seksualnym zostanie przeniesiona wyłącznie na sąd, co podkreśla niezależność władzy sądowniczej i jej kluczową rolę w ochronie małoletnich przed przestępcami.

Wprowadzane zmiany mają przede wszystkim zwiększyć skuteczność ochrony prawnej dzieci oraz zapewnić szybkie i sprawiedliwe rozstrzygnięcia w sprawach dotyczących ich powrotu do kraju pochodzenia.

Kontekst i perspektywy wdrożenia nowych przepisów

Wcześniejsze publikacje GazetaPrawna.pl wskazywały na konieczność usprawnienia mechanizmów realizacji Konwencji haskiej w Polsce. Obecne projekty nowelizacji są odpowiedzią na dotychczasowe problemy proceduralne, które skutkowały opóźnieniami i komplikacjami w sprawach międzynarodowego powrotu dzieci.

Wprowadzenie nowych przepisów może znacząco poprawić współpracę międzynarodową oraz zwiększyć zaufanie do polskiego systemu prawnego w zakresie ochrony małoletnich. Szybsze i bardziej jednoznaczne procedury mają przyczynić się do skuteczniejszego realizowania praw dzieci oraz zapobiegać wykorzystywaniu procedur do celowego przeciągania postępowań.

Prace nad tymi projektami wciąż trwają, a ich ostateczne zatwierdzenie będzie miało duże znaczenie dla poprawy działania systemu prawnego w ochronie dzieci na arenie międzynarodowej. Dzięki nim możliwe będzie sprawniejsze i skuteczniejsze reagowanie w tej ważnej kwestii.