Nowe przepisy: Druga kontrola przedsiębiorcy tylko raz na pięć lat
Od 13 lipca 2025 roku w życie wchodzą nowe przepisy dotyczące kontroli przedsiębiorców, które mają na celu ograniczenie biurokracji oraz ułatwienie prowadzenia działalności gospodarczej. Nowe regulacje wprowadzają zakaz przeprowadzania kolejnych kontroli o tym samym zakresie przez ten sam organ, jeśli pierwsza kontrola odbyła się niedawno. Szczególną ulgę odczują mikroprzedsiębiorcy, u których ryzyko prowadzenia działalności oceniane jest jako niskie – planowe kontrole nie będą mogły być przeprowadzane częściej niż co pięć lat.
- Od 13 lipca 2025 r. druga kontrola przedsiębiorcy przez ten sam organ nie może dotyczyć tego samego zakresu co poprzednia.
- Planowe kontrole mikroprzedsiębiorców o niskim ryzyku będą mogły odbywać się nie częściej niż co pięć lat.
- Maksymalny czas trwania kontroli skrócono z 12 do 6 dni.
- Kontrole celno-skarbowe mogą być prowadzone bez wcześniejszego powiadomienia, a urząd celno-skarbowy zastąpił urząd kontroli skarbowej.
- Przedsiębiorca ma prawo sprzeciwu wobec żądań urzędników, a oględziny lokalu mieszkalnego wymagają jego zgody.
Zmiany te mają zapewnić przedsiębiorcom większą ochronę przed nadmierną ingerencją administracji oraz uprościć i skrócić procedury kontrolne. Dzięki temu firmy zyskają więcej czasu na rozwój, a organy kontrolne będą mogły efektywniej wykorzystać swoje zasoby.
Nowe regulacje ograniczające powtarzalność kontroli przedsiębiorców
Zgodnie z art. 58 ust. 1 ustawy Prawo przedsiębiorców (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 236 ze zm.), zakazane jest przeprowadzanie kolejnych, następujących po sobie kontroli przez ten sam organ, jeśli dotyczą one tego samego zakresu. Jak podaje portal Gazetaprawna.pl, ma to zapobiegać nadużyciom i zmniejszyć uciążliwość kontroli dla przedsiębiorców.
Nowe przepisy wejdą w życie 13 lipca 2025 roku i w szczególności ograniczą częstotliwość planowych kontroli wśród mikroprzedsiębiorców. W przypadku tych najmniejszych firm, które charakteryzują się niskim ryzykiem prowadzenia działalności, planowa kontrola nie będzie mogła być przeprowadzana częściej niż co pięć lat. Jak podkreśla rp.pl, jest to istotna deregulacyjna zmiana, która ma na celu ułatwienie funkcjonowania małych firm i zmniejszenie ich obciążenia kontrolnego.
Szczegóły dotyczące przebiegu i warunków kontroli
Procedura wszczęcia kontroli pozostaje standardowa – przedsiębiorca musi otrzymać upoważnienie do przeprowadzenia kontroli, a samą kontrolę można rozpocząć nie wcześniej niż po upływie 7 dni od doręczenia zawiadomienia. Portal poradnikprzedsiebiorcy.pl przypomina, że takie zasady obowiązują w szczególności w przypadku kontroli podatkowej oraz Państwowej Inspekcji Pracy (PIP).
Istotną nowością jest skrócenie maksymalnego czasu trwania kontroli z 12 do 6 dni. Jak informuje rp.pl, ma to ograniczyć uciążliwość kontroli dla przedsiębiorców, pozwalając na szybsze zakończenie procedury i powrót do normalnej działalności.
Warto również zwrócić uwagę, że podatnicy mogą być poddani kontroli celno-skarbowej bez wcześniejszego powiadomienia. Portal poradnikprzedsiebiorcy.pl wyjaśnia, że urząd celno-skarbowy przejął obowiązki kontroli skarbowej, a zatem ma prawo prowadzić kontrole w trybie natychmiastowym, co ma na celu skuteczniejsze zwalczanie nieprawidłowości.
Przedsiębiorca ma prawo sprzeciwu wobec żądań urzędników, a oględziny lokalu mieszkalnego wymagają wyraźnej zgody kontrolowanego – podkreśla poradnikprzedsiebiorcy.pl, zwracając uwagę na przysługujące prawa stron w trakcie kontroli.
Dodatkowo kontrola dotycząca ochrony danych osobowych (RODO) może być wszczęta na podstawie informacji od osób trzecich. Przedsiębiorca jest zobowiązany do sporządzania kopii dokumentów na własny koszt, co może oznaczać dodatkowe obciążenia, ale jednocześnie zapewnia możliwość weryfikacji zgodności przetwarzania danych z przepisami – wskazuje poradnikprzedsiebiorcy.pl.
Znaczenie zmian dla przedsiębiorców i administracji
Nowe przepisy mają przede wszystkim zmniejszyć biurokrację i ograniczyć nadmierną liczbę kontroli, co jest szczególnie istotne dla mikroprzedsiębiorców oraz firm o niskim ryzyku działalności. Jak podkreśla rp.pl, dzięki temu przedsiębiorcy będą mogli skupić się na rozwoju swojej działalności zamiast na ciągłych kontrolach.
Ograniczenie powtarzalności kontroli pozwoli również administracji państwowej na efektywniejsze wykorzystanie zasobów kontrolnych – zaznacza Gazetaprawna.pl. Organy będą mogły przeznaczyć więcej czasu i środków na kontrole w sytuacjach rzeczywistego ryzyka lub nieprawidłowości, zamiast prowadzić rutynowe i częste inspekcje w firmach o dobrej reputacji.
Wcześniejsze informacje publikowane przez poradnikprzedsiebiorcy.pl podkreślały, że kontrole podatkowe i celno-skarbowe mają ściśle określone ramy czasowe i procedury. Nowe ograniczenia częstotliwości kontroli stanowią ważne uzupełnienie tych regulacji, wpisując się w szerszy trend deregulacji i ułatwień dla biznesu, który jest realizowany przez rząd od kilku lat.
Nowe regulacje mają ułatwić życie przedsiębiorcom, tworząc bardziej przyjazne warunki do prowadzenia biznesu i wspierając rozwój polskich firm zarówno w kraju, jak i za granicą.