NIK wskazuje na opóźnienia w strategii ochrony surowców energetycznych
Najwyższa Izba Kontroli opublikowała 3 czerwca 2025 roku raport z kontroli dotyczącej działań Ministerstwa Aktywów Państwowych oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska w zakresie zabezpieczenia i zarządzania krajowymi złożami surowców energetycznych. Kontrola wykazała opóźnienia w opracowaniu wymaganej strategii ochrony i zarządzania tymi zasobami, co może negatywnie wpłynąć na realizację planów rozwoju energetycznego Polski. Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa energetycznego, plan rozwoju powinien być gotowy co najmniej dziewięć miesięcy przed terminem jego wdrożenia i zawierać szczegółowe wytyczne dotyczące rozwoju sieci oraz inwestycji priorytetowych.
- NIK opublikowała 3 czerwca 2025 roku raport wskazujący na opóźnienia Ministerstwa Aktywów Państwowych i Ministerstwa Klimatu i Środowiska w opracowaniu strategii ochrony i zarządzania złożami surowców energetycznych.
- Prawo energetyczne wymaga opracowania planu rozwoju co najmniej 9 miesięcy przed terminem jego realizacji oraz zawarcia w nim wytycznych dotyczących inwestycji priorytetowych.
- NIK, jako organ kontroli państwowej, ocenia legalność, gospodarność i celowość działań administracji rządowej, co potwierdza jej uprawnienia do przeprowadzania takich kontroli.
- Opóźnienia w opracowaniu strategii mogą negatywnie wpłynąć na bezpieczeństwo i rozwój sektora energetycznego w Polsce.
- Brak nowych wypowiedzi ekspertów lub dodatkowych szczegółów w dostępnych źródłach podkreśla potrzebę dalszego monitorowania sytuacji.
Najwyższa Izba Kontroli, jako organ odpowiedzialny za ocenę legalności, gospodarności i celowości działań administracji rządowej, podkreśliła konieczność przyspieszenia prac nad strategią. Niedotrzymanie terminów i brak kompleksowego planu może zagrażać stabilności oraz bezpieczeństwu energetycznemu kraju, co w obliczu zmieniających się warunków geopolitycznych i wzrastającego zapotrzebowania na surowce energetyczne staje się szczególnie istotne.
Wyniki kontroli NIK dotyczące strategii surowców energetycznych
3 czerwca 2025 roku Najwyższa Izba Kontroli opublikowała szczegółowy raport z przeprowadzonej kontroli działań Ministerstwa Aktywów Państwowych oraz Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Kontrola objęła proces zabezpieczenia i zarządzania krajowymi złożami surowców energetycznych, które odgrywają kluczową rolę w zapewnieniu suwerenności energetycznej Polski.
NIK wskazała na istotne opóźnienia w opracowaniu strategii ochrony i zarządzania tymi zasobami. Takie uchybienia budzą poważne obawy dotyczące skutecznej realizacji krajowej polityki energetycznej, ponieważ brak aktualnej i spójnej strategii może utrudnić planowanie inwestycji oraz rozwój infrastruktury niezbędnej do stabilnego funkcjonowania sektora energetycznego. Jak podaje portal wnp.pl, kontrola objęła analizę działań obu ministerstw pod kątem efektywności i terminowości, a wyniki wskazują na potrzebę usprawnienia koordynacji i przyspieszenia prac nad dokumentami strategicznymi.
Wymogi prawne dotyczące opracowania strategii i planów rozwoju
Zgodnie z art. 23 Prawa energetycznego, plan rozwoju sieci energetycznej musi być opracowany nie później niż dziewięć miesięcy przed planowanym terminem jego wdrożenia. Ten wymóg ma na celu zapewnienie odpowiedniego czasu na realizację inwestycji oraz dostosowanie działań administracyjnych i technicznych do założeń rozwojowych.
Ponadto prawo energetyczne nakłada obowiązek, aby plan rozwoju zawierał wyraźne wytyczne dotyczące rozwoju sieci energetycznej oraz inwestycji priorytetowych. Takie rozwiązanie ma gwarantować stabilność systemu energetycznego i bezpieczne zaspokojenie potrzeb odbiorców. Wcześniej serwis LexLege podkreślał, że te wymogi stanowią podstawę do oceny działań ministerstw odpowiedzialnych za sektor energetyczny i mają kluczowe znaczenie dla realizacji długofalowej polityki energetycznej kraju.
Rola i kompetencje Najwyższej Izby Kontroli w nadzorze nad administracją rządową
Najwyższa Izba Kontroli pełni funkcję organu kontroli państwowej, który ocenia legalność, gospodarność, celowość oraz rzetelność działań organów administracji rządowej. W ramach swoich kompetencji NIK monitoruje realizację zadań publicznych, w tym także polityk strategicznych państwa.
Jak wskazuje Rozdział IX Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, do kompetencji NIK należy kontrola działalności ministerstw i innych instytucji państwowych, co potwierdza jej uprawnienia w zakresie nadzoru nad realizacją strategii energetycznej. Wyniki kontroli publikowane przez Izbę mają na celu wskazanie obszarów wymagających poprawy, a także zapewnienie transparentności i odpowiedzialności działań rządu wobec obywateli.
Najwyższa Izba Kontroli wyraźnie wskazała, że czas przyspieszyć prace nad strategią ochrony i zarządzania krajowymi złożami surowców energetycznych. Wdrożenie tych zaleceń ma kluczowe znaczenie dla stabilnego funkcjonowania sektora energetycznego oraz realizacji polskich celów w zakresie polityki energetycznej.