MRPiPS wprowadza zakaz pracy w upał powyżej 35°C – grozi więzienie

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej przygotowuje rewolucyjne zmiany w przepisach dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy (BHP), które mają na celu ochronę pracowników przed skutkami pracy w wysokich temperaturach. Od 1 stycznia 2027 roku pracodawcy będą zobowiązani do wstrzymania wykonywania obowiązków przez pracowników, jeśli temperatura w pomieszczeniach przekroczy 35°C, a na zewnątrz 32°C. Nowe regulacje przewidują także obowiązek zapewnienia odpowiednich środków ochronnych już przy niższych temperaturach, takich jak dostęp do zimnych napojów, wentylacja czy skrócenie czasu pracy.

Za nieprzestrzeganie tych wymogów grozić będą surowe sankcje, włącznie z karą pozbawienia wolności do 3 lat. To krok, który ma odpowiedzieć na rosnące zagrożenia zdrowotne i bezpieczeństwa pracowników w obliczu nasilających się fal upałów, będących konsekwencją zmian klimatycznych.

Geneza i zakres nowych przepisów MRPiPS dotyczących pracy w upał

Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej (MRPiPS) pracuje nad nowelizacją przepisów BHP od grudnia 2024 roku. Celem tych działań jest wprowadzenie maksymalnych limitów temperatury, przy których możliwe jest bezpieczne wykonywanie pracy. Projekt rozporządzenia jest odpowiedzią na coraz częstsze i intensywniejsze fale upałów, które stanowią poważne zagrożenie dla zdrowia pracowników.

Zgodnie z proponowanymi przepisami, praca będzie musiała być wstrzymana całkowicie w przypadku, gdy temperatura w pomieszczeniach przekroczy 35°C, a na zewnątrz 32°C. Ważne jest, że zakaz ten będzie obowiązywał wyłącznie w czasie faktycznego przekroczenia tych wartości, a temperatura będzie musiała być mierzona – nie będzie można bazować na prognozach meteorologicznych.

Jak podaje Infor.pl, wejście w życie nowych regulacji planowane jest najwcześniej od 1 stycznia 2027 roku. Dłuższy okres vacatio legis ma dać pracodawcom czas na przygotowanie się do nowych wymogów. Wcześniejsze informacje, m.in. z Dziennik.pl, mówiły o wdrożeniu już od czerwca 2025 roku, jednak harmonogram uległ przesunięciu ze względu na trwające prace legislacyjne.

Obowiązki pracodawców i sankcje za nieprzestrzeganie przepisów

Nowe przepisy nakładają na pracodawców szereg obowiązków, które mają zapobiegać negatywnym skutkom pracy w wysokich temperaturach. Przede wszystkim będą oni musieli wstrzymać pracę, jeśli temperatura przekroczy wskazane limity – 35°C w pomieszczeniach i 32°C na zewnątrz. Jednak już przy niższych progach temperatur, czyli od 28°C dla prac lekkich i biurowych oraz od 25°C dla prac fizycznych, pracodawcy będą zobowiązani do wdrożenia środków ochronnych.

Do obowiązków tych będzie należało zapewnienie pracownikom zimnych napojów w ilości co najmniej 1,5 litra na osobę dziennie, instalacja klimatyzacji lub wentylatorów oraz skrócenie czasu pracy w upalne dni. Te działania mają ograniczyć ryzyko przegrzania organizmu i innych problemów zdrowotnych.

Jak podaje Dziennik.pl, za nieprzestrzeganie nowych przepisów pracodawcom grozić będą surowe kary, w tym wysokie grzywny, a w skrajnych przypadkach – nawet do 3 lat pozbawienia wolności. Z kolei informacje z portali portalsamorzadowy.pl i portalspozywczy.pl podkreślają, że obowiązek wstrzymania pracy dotyczy jedynie faktycznego przekroczenia dopuszczalnych wartości temperatur, co wymaga dokładnego pomiaru warunków w miejscu pracy.

Kontekst i znaczenie zmian dla pracowników i rynku pracy

Eksperci zgodnie wskazują, że proponowane zmiany są niezbędne w świetle nasilających się fal upałów, które coraz częściej przekraczają 35°C – poziom uznawany za niebezpieczny dla wykonywania pracy. Jak zauważa pulshr.pl, w wielu regionach Polski temperatury w letnie dni mogą osiągać nawet 36-37°C, co sprawia, że nowe regulacje będą miały kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa pracowników.

Do tej pory w Polsce brakowało jasnych przepisów określających maksymalną dopuszczalną temperaturę pracy, co prowadziło do niejasności i narażało pracowników na różnego rodzaju zagrożenia zdrowotne, jak podkreśla Interia.pl. Wprowadzenie bezwzględnego zakazu pracy w określonych warunkach klimatycznych wpisuje się też w europejskie trendy. Przykładowo w Niemczech obowiązuje skrócenie czasu pracy w czasie wysokich temperatur, co podaje Propertynews.pl.

Głównym celem tych zmian jest ochrona zdrowia i życia pracowników, podkreśla serwis Spidersweb.pl. Nowe regulacje mają zapewnić, że praca w ekstremalnych warunkach pogodowych nie będzie stanowiła ryzyka dla życia i zdrowia osób zatrudnionych, a także wymusić na pracodawcach stosowanie skutecznych środków zapobiegawczych.

—

Nowe przepisy BHP dotyczące pracy w wysokich temperaturach to krok w stronę lepszego dostosowania się do realiów zmieniającego się klimatu i wymagań rynku pracy. Dłuższy czas na przygotowanie pozwoli pracodawcom zadbać o bezpieczne i zdrowe warunki, nawet gdy upały stają się coraz bardziej uciążliwe.