MAEA: Brak sygnałów o uruchomieniu Zaporoskiej Elektrowni przez Rosję

Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) poinformowała, że nie zaobserwowała żadnych oznak aktywnych przygotowań ze strony Rosji do ponownego uruchomienia Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej, znajdującej się na okupowanym terytorium Ukrainy. Pomimo doniesień o intensywnych działaniach infrastrukturalnych, w tym budowie linii wysokiego napięcia mających na celu podłączenie elektrowni do rosyjskiej sieci energetycznej, eksperci oraz organizacje ekologiczne podkreślają brak wiarygodnych przesłanek do wznowienia pracy reaktorów.

Ukraina oficjalnie protestuje przeciwko planom Rosji, a specjaliści ostrzegają przed poważnymi i nieprzewidywalnymi konsekwencjami takich działań w warunkach trwającego konfliktu zbrojnego. Sytuacja wokół Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej pozostaje napięta, a MAEA deklaruje kontynuację monitoringu sytuacji na miejscu.

Aktualny stan przygotowań do uruchomienia elektrowni według MAEA

W oficjalnym komunikacie Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej z 29 maja 2025 roku, przedstawiciel agencji, który zachował anonimowość, oświadczył, że zespoły MAEA nie zauważyły na terenie Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej żadnych oznak aktywnych przygotowań do ponownego uruchomienia reaktorów przez Rosję. Według informacji pochodzących z komunikatu opublikowanego m.in. przez portal wnp.pl, obecnie nie ma podstaw do stwierdzenia, że rosyjskie władze prowadzą działania zmierzające do wznowienia pracy elektrowni.

Pomimo trwającej okupacji elektrowni, inspektorzy MAEA nie stwierdzili rozpoczęcia żadnych technicznych procesów, które zwykle towarzyszą przygotowaniom do uruchomienia reaktorów, takich jak testy systemów bezpieczeństwa czy montaż krytycznych komponentów. Organizacja podkreśla, że nadal monitoruje sytuację, pozostając w stałym kontakcie z wszystkimi stronami konfliktu.

Rosyjskie działania infrastrukturalne i plany przywrócenia funkcjonalności elektrowni

Z doniesień portalu energetyka24.com wynika, że Rosja prowadzi na okupowanym obszarze aktywne prace związane z budową linii wysokiego napięcia. Do 23 maja 2025 roku zainstalowano około 90 kilometrów linii oraz słupów energetycznych, które mają na celu umożliwienie podłączenia Zaporoskiej Elektrowni Jądrowej do rosyjskiej sieci energetycznej. Tego typu działania są interpretowane jako przygotowania do przywrócenia pełnej funkcjonalności strategicznego obiektu.

Szef rosyjskiej spółki Rosatom wielokrotnie publicznie zapowiadał plany wznowienia działalności elektrowni, a informacje te potwierdzają również inne źródła medialne, takie jak forsal.pl i tvn24.pl. Rosja okupuje Zaporoską Elektrownię od marca 2022 roku i konsekwentnie dąży do utrzymania nad nią kontroli, co podkreśla businessinsider.com.pl.

Budowa niezależnej infrastruktury energetycznej ma na celu uniezależnienie elektrowni od ukraińskiego systemu energetycznego, co według rosyjskich władz, ma umożliwić samodzielną pracę elektrowni pod ich kontrolą.

Reakcje Ukrainy i ostrzeżenia ekspertów dotyczące bezpieczeństwa

Ukraina oficjalnie przekazała Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej swój protest wobec planów Rosji dotyczących uruchomienia elektrowni. Władze ukraińskie podkreślają, że działania te są nielegalne i mogą prowadzić do poważnych zagrożeń dla bezpieczeństwa nuklearnego oraz stabilności energetycznej regionu, informują o tym portale bankier.pl oraz portalsamorzadowy.pl.

Organizacje ekologiczne, w tym Greenpeace, alarmują, że planowane przez Rosję odcięcie elektrowni od ukraińskiego systemu energetycznego niesie ze sobą poważne ryzyko destabilizacji całego regionu, a także zwiększa zagrożenie dla lokalnego środowiska. Eksperci ds. bezpieczeństwa jądrowego ostrzegają, że próba ponownego uruchomienia elektrowni w warunkach trwającego konfliktu zbrojnego może prowadzić do nieprzewidywalnych i potencjalnie katastrofalnych skutków.

Minister energetyki Ukrainy wyraził swoje zaniepokojenie i podkreślił, że takie działania mogą mieć daleko idące konsekwencje nie tylko dla bezpieczeństwa Ukrainy, ale również dla całej Europy, jak relacjonuje businessinsider.com.pl. Władze ukraińskie apelują o międzynarodowe wsparcie i zwiększenie nadzoru nad sytuacją wokół elektrowni.

—

Chociaż Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej nie zauważyła bezpośrednich przygotowań do uruchomienia elektrowni, trwające prace i deklaracje ze strony Rosji sugerują, że obiekt może wkrótce zacząć działać na pełnych obrotach. Sytuacja pozostaje więc niejasna i wymaga uważnego śledzenia, zarówno przez społeczność międzynarodową, jak i zaangażowane kraje.