Kontrole na granicy z Niemcami i Litwą: mObywatel niewystarczający

Od 7 lipca 2025 roku Polska tymczasowo przywróciła kontrole graniczne na odcinkach granicy z Niemcami i Litwą. Decyzja ta obowiązuje do 5 sierpnia i ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa oraz ograniczenie nielegalnej migracji. Osoby przekraczające granicę muszą posiadać przy sobie fizyczny dowód osobisty lub paszport – cyfrowa forma dokumentu w aplikacji mObywatel nie jest honorowana. Kontrole prowadzone są wyrywkowo i selektywnie, obejmując nie tylko sprawdzenie dokumentów, lecz także w określonych przypadkach kontrolę bagażu i pojazdu.

W ciągu zaledwie kilku dni od wdrożenia nowych procedur skontrolowano już 75 tysięcy osób, a 28 migrantów zatrzymano za próbę nielegalnego przekroczenia granicy. Ponadto cztery osoby podejrzane o organizowanie nielegalnej migracji zostały aresztowane. Decyzja rządu spotkała się z pozytywną reakcją większości społeczeństwa, co potwierdzają liczne badania opinii publicznej.

Przywrócenie kontroli granicznych i wymagane dokumenty

Od 7 lipca 2025 roku Polska tymczasowo przywróciła kontrole graniczne na granicy z Niemcami i Litwą. Okres obowiązywania kontroli wyznaczono do 5 sierpnia 2025 roku. Podróżni przekraczający granicę muszą posiadać przy sobie fizyczny dowód osobisty lub paszport. W przeciwieństwie do wcześniejszych standardów, mobilny dowód osobisty (mDowód) dostępny w aplikacji mObywatel nie jest akceptowany i nie uprawnia do przekroczenia granicy.

Kontrole mają charakter wyrywkowy i selektywny i prowadzone są na wjazdach do Polski. Funkcjonariusze sprawdzają dokumenty tożsamości, a w uzasadnionych przypadkach kontrolują także bagaż i pojazdy. Każda osoba, niezależnie od wieku, musi mieć przy sobie dokument tożsamości w wersji fizycznej, co jest rygorystycznie egzekwowane. Jak podaje portal dorzeczy.pl, kontrole będą trwały do 5 sierpnia, a według biznesistyl.pl średni czas ich trwania wynosi kilka minut, choć w godzinach szczytu może się wydłużyć.

Statystyki i działania służb na granicy

W pierwszych dniach od wprowadzenia kontroli skontrolowano łącznie około 75 tysięcy osób. Spośród nich 28 migrantów zatrzymano za próby nielegalnego przekroczenia granicy – informuje dorzeczy.pl. Szczególnie intensywne kontrole miały miejsce na granicy z Niemcami, gdzie w jednym dniu skontrolowano ponad 11,5 tysiąca osób, a czterem osobom odmówiono prawa wjazdu do Polski, podaje wydarzenia.interia.pl.

Ponadto zatrzymano cztery osoby podejrzane o organizowanie nielegalnego przekraczania granicy. Wśród kontrolowanych znaleźli się także poszukiwani przestępcy oraz osoby próbujące wjechać do Polski skradzionymi pojazdami, co relacjonują lublin112.pl oraz portalsamorzadowy.pl. Odmówiono wjazdu obywatelom takich państw, jak Turcja, Sudan, Pakistan, Gruzja, Ukraina, Brazylia oraz Białoruś, według informacji nczas.info i businessinsider.com.pl.

Na granicy z Litwą sytuacja pozostaje stabilna, choć służby intensyfikują działania w związku ze wzrostem liczby prób nielegalnego przekroczenia granicy – podkreślają dorzeczy.pl oraz lublin112.pl.

Reakcje społeczne i komentarze medialne

Decyzja rządu o przywróceniu kontroli granicznych spotkała się z pozytywną oceną społeczeństwa. Z badań przytoczonych przez wykop.pl i forsal.pl wynika, że 57,8 proc. respondentów uważa tę decyzję za słuszną. Jak podaje legaartis.pl, kontrole są selektywne i średni czas ich trwania to kilka minut, co minimalizuje utrudnienia dla podróżnych.

Na granicy z Niemcami w wyniku kontroli tworzą się jednak korki, co skłoniło rząd do zapowiedzi zmian w organizacji ruchu i rozważania przedłużenia ograniczeń azylowych – informuje gazetaprawna.pl. Z kolei niemieckie media, według rp.pl, kwestionują skuteczność przywróconych kontroli, określając je jako spektakl inscenizowany przez oba kraje.

Mieszkańcy pogranicza polsko-niemieckiego wyrażają obawy o przyszłość strefy Schengen, wskazując na możliwe zmiany w najbliższych latach, co relacjonuje onet.pl. Tegoroczne wydarzenia na granicy mogą zatem mieć dalekosiężne konsekwencje dla swobody przepływu osób w Unii Europejskiej.

—

Przywrócenie kontroli na granicach to przede wszystkim odpowiedź na rosnące wyzwania związane z bezpieczeństwem i nielegalną migracją w kluczowych miejscach na zewnętrznych granicach UE. Choć działania służb przynoszą zauważalne rezultaty, wywołują też żywe debaty społeczne i polityczne, które mogą zaważyć na tym, jak będą wyglądały granice Polski i całej strefy Schengen w przyszłości.