Inwazyjne rośliny w Polsce coraz groźniejsze dla przyrody i zdrowia

W Polsce rośnie zagrożenie ze strony inwazyjnych gatunków roślin, które coraz szybciej wypierają rodzime gatunki i zmieniają lokalne ekosystemy. Coraz częściej możemy spotkać takie rośliny jak nawłoć kanadyjska, nawłoć późna czy hiacynt wodny, które nie tylko dominują w środowisku, ale także wpływają na zdrowie ludzi i bioróżnorodność. Ekspertka z Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, dr hab. Ewa Zaraś, alarmuje, że problem rozprzestrzeniania się tych gatunków ma charakter masowy i wymaga natychmiastowych działań ochronnych na poziomie krajowym.

Szczególnie niepokojący jest hiacynt wodny, który zarasta powierzchnie wód i sprzyja rozmnażaniu komarów, a jego uprawa w Polsce jest nielegalna i grozi wysokimi karami finansowymi. Sytuacja ta ma nie tylko wymiar ekologiczny, ale również zdrowotny, bowiem inwazyjne rośliny mogą tworzyć monokultury, prowadząc do destabilizacji lokalnych ekosystemów i zagrożeń dla zdrowia publicznego.

Skala i charakter rozprzestrzeniania inwazyjnych gatunków roślin w Polsce

Według artykułu opublikowanego 13 czerwca 2025 roku na farmer.pl, inwazyjne gatunki roślin zielnych, takie jak nawłoć kanadyjska i nawłoć późna, wykazują ogromny potencjał rozwojowy. Ich rozprzestrzenianie się ma charakter masowy, co prowadzi do trwałych i często nieodwracalnych zmian w środowisku naturalnym. Rośliny te są w stanie zajmować duże powierzchnie, tworząc zwarte monokultury, które skutecznie wypierają rodzime gatunki.

Dr hab. Ewa Zaraś z SGGW podkreśla, że szerokie spektrum ekologiczne tych roślin pozwala im doskonale adaptować się do różnych warunków środowiskowych. Dzięki temu mogą one zajmować nisze ekologiczne, które w wyniku zmian klimatycznych stają się mniej dostępne dla rodzimych gatunków. Ekspertka zwraca uwagę, że takie monokultury prowadzą do obniżenia różnorodności biologicznej i destabilizacji lokalnych ekosystemów.

Wcześniejsze doniesienia portalkomunalny.pl wskazują, że inwazyjne gatunki obce stanowią poważne zagrożenie dla rodzimej flory oraz zdrowia środowiska naturalnego. Rosnąca ekspansja tych roślin jest szczególnie niebezpieczna, gdyż wypełniają one nisze ekologiczne pozostawione przez rośliny, które nie są w stanie przystosować się do rosnących temperatur i innych skutków zmian klimatu. To zjawisko dodatkowo przyspiesza ich ekspansję, co rodzi poważne wyzwania dla ochrony przyrody.

Hiacynt wodny – efektowny, ale nielegalny i niebezpieczny gatunek

Hiacynt wodny, jeden z najszybciej rozprzestrzeniających się inwazyjnych gatunków wodnych w Polsce, wzbudza coraz większe obawy. Jak podaje farmer.pl, roślina ta zarasta powierzchnie wód w wielu regionach, tworząc gęste dywany roślinne, które znacząco zmieniają warunki środowiskowe zbiorników wodnych.

Serwis onet.pl podkreśla, że choć hiacynt wodny jest bardzo efektowną rośliną o dekoracyjnym charakterze, jego uprawa jest w Polsce całkowicie zabroniona. Wynika to z negatywnego wpływu, jaki wywiera na ekosystemy wodne – ogranicza dostęp światła, zmniejsza natlenienie wody i sprzyja rozmnażaniu komarów, co stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego.

Co więcej, według onet.pl, hodowanie hiacyntu wodnego może skutkować surowymi konsekwencjami prawnymi. Osoby dopuszczające się takiego działania mogą zostać ukarane grzywną sięgającą nawet do miliona złotych, a także ponieść odpowiedzialność karną. Tak restrykcyjne przepisy mają na celu ograniczenie rozprzestrzeniania się tej groźnej rośliny.

Ekologiczne i zdrowotne konsekwencje inwazji roślin obcych

Inwazyjne gatunki roślin, jak zauważa dr hab. Ewa Zaraś w materiale farmer.pl, często tworzą monokultury, które mają negatywny wpływ na bioróżnorodność. Takie jednorodne skupiska roślin destabilizują lokalne ekosystemy, zmieniając funkcjonowanie środowiska i ograniczając możliwości rozwoju wielu gatunków rodzimych roślin i zwierząt.

Portal portalkomunalny.pl wskazuje również na problemy zdrowotne związane z ekspansją obcych gatunków. Rośliny inwazyjne mogą sprzyjać rozmnażaniu komarów, które są wektorami wielu chorób. Zmiany w warunkach środowiskowych wywołane przez te rośliny mogą również wpływać na komfort życia mieszkańców oraz zwiększać ryzyko występowania alergii i innych dolegliwości.

Obce rośliny coraz lepiej radzą sobie w zmieniającym się klimacie, co pozwala im wypierać rodzime gatunki i zajmować ich naturalne siedliska. Jak zauważa portal komunalny.pl, ta przewaga może sprawić, że rodzime rośliny będą miały coraz trudniej. Jeśli nie podejmiemy skutecznych działań ochronnych, polska bioróżnorodność może poważnie ucierpieć.