Godziny nadliczbowe nauczycieli: brak wypłat z powodu pustek w budżetach

Ministerstwo Edukacji szykuje się do podjęcia decyzji dotyczącej sposobu rozliczania godzin nadliczbowych nauczycieli. To bezpośrednia odpowiedź na orzeczenie Sądu Najwyższego z lutego 2025 roku, które jednoznacznie stwierdziło, że praca wykonywana ponad wymiar określony w Karcie Nauczyciela powinna być traktowana jako nadgodziny zgodnie z Kodeksem pracy. Wyrok ten nakłada na samorządy obowiązek wypłacania należnego wynagrodzenia, co jednak napotyka na poważne problemy finansowe w wielu jednostkach lokalnych.

Nauczyciele, domagając się swoich praw, szykują pozwy przeciwko samorządom, które nie są w stanie realizować tych wypłat ze względu na ograniczone budżety. Ministerstwo Edukacji zapowiada wypracowanie nowego modelu wynagradzania za pracę przekraczającą 40 godzin tygodniowo, a szczegóły mają zostać przedstawione do końca czerwca tego roku.

Orzeczenie Sądu Najwyższego i jego konsekwencje

W lutym 2025 roku Sąd Najwyższy wydał przełomowe orzeczenie, w którym potwierdził, że każda godzina pracy nauczyciela przekraczająca normę określoną w Karcie Nauczyciela stanowi nadgodziny w rozumieniu Kodeksu pracy. W praktyce oznacza to, że nauczyciele mają prawo do wynagrodzenia za czas pracy przekraczający ich standardowy wymiar godzin.

Sąd podkreślił również konieczność dokładnej ewidencji czasu pracy nauczycieli, co ma na celu prawidłowe rozliczanie nadgodzin i zapobieganie nieprawidłowościom. Orzeczenie to znacząco zmienia dotychczasową praktykę, gdzie praca ponadwymiarowa była często traktowana inaczej niż nadgodziny w innych branżach.

Jak wcześniej informował portal portalsamorzadowy.pl, wypłata za nadgodziny nie może być oderwana od zadań nauczyciela i musi być realizowana zgodnie z obowiązującymi przepisami, co wymaga od samorządów odpowiednich środków finansowych oraz właściwego systemu rozliczeń.

Problemy finansowe samorządów i reakcje nauczycieli

W obliczu orzeczenia Sądu Najwyższego wiele jednostek samorządowych zaczęło zgłaszać poważne problemy finansowe. Brak wystarczających środków w lokalnych budżetach uniemożliwia wypłatę należności za godziny nadliczbowe nauczycielom. W praktyce oznacza to opóźnienia lub całkowitą niemożliwość realizacji tych płatności.

Nauczyciele, czując się pokrzywdzeni, coraz częściej domagają się wypłat i przygotowują pozwy przeciwko samorządom, aby wyegzekwować swoje prawa. Jak podaje serwis edukacja.dziennik.pl, sytuacja ta stanowi poważny problem, który wymaga pilnego rozwiązania zarówno na szczeblu lokalnym, jak i centralnym.

Brak środków w budżetach samorządowych nakłada na władze lokalne poważne wyzwania organizacyjne i finansowe, a rosnące napięcia pomiędzy nauczycielami a samorządami mogą negatywnie wpłynąć na funkcjonowanie placówek oświatowych.

Plany Ministerstwa Edukacji dotyczące rozliczania godzin nadliczbowych

W odpowiedzi na dynamicznie zmieniającą się sytuację Ministerstwo Edukacji zapowiada podjęcie kluczowych decyzji dotyczących metodologii rozliczania godzin nadliczbowych dla nauczycieli. Zgodnie z zapowiedziami MEN, planowane jest wypracowanie modelu wynagradzania za czas pracy przekraczający 40-godzinny tydzień pracy, który będzie uwzględniał szczegółową ewidencję czasu pracy.

Szczegóły dotyczące proponowanych rozwiązań mają zostać przedstawione do końca czerwca 2025 roku. Jak podają portale strefaedukacji.pl oraz gk24.pl, projekt ma zostać przyjęty jeszcze w drugim kwartale tego roku, co pozwoli na wdrożenie nowych zasad w najbliższym czasie.

Związkowcy wskazują, że dla skutecznego rozwiązania problemu pustek w budżetach samorządów konieczne jest zwiększenie subwencji oświatowej przekazywanej przez rząd. Bez dodatkowych środków finansowych realizacja wyroku Sądu Najwyższego i wypłata należności nauczycielom pozostanie poważnym wyzwaniem.

Ministerstwo Edukacji musi teraz wypracować rozwiązanie, które uczciwie wynagrodzi nauczycieli za dodatkową pracę, a jednocześnie nie obciąży nadmiernie budżetów samorządów. W ciągu najbliższych tygodni możemy spodziewać się konkretnych propozycji i dalszych rozmów na ten temat.