Co trzeci pożar w Portugalii to podpalenie. Zniszczono 260 tys. ha lasów

W 2025 roku Portugalia zmaga się z bezprecedensowym kryzysem pożarowym, który dotknął miliony hektarów jej terenów naturalnych. Od stycznia do września ogień strawił już ponad 260 tysięcy hektarów lasów, łąk i obszarów rolnych, czyniąc z tego roku jeden z najtragiczniejszych pod względem zniszczeń środowiskowych w historii kraju. Według raportu rządowego Instytutu Ochrony Przyrody i Lasów (ICNF), aż co trzeci pożar został wywołany celowo przez podpalaczy, co dodatkowo komplikuje walkę z żywiołem.

Pożary nasiliły się szczególnie od czerwca, gdy susza oraz rekordowe upały stworzyły wyjątkowo sprzyjające warunki do rozprzestrzeniania się ognia. Te ekstremalne zjawiska pogodowe, będące skutkiem zmian klimatycznych, utrudniają działania strażaków i zwiększają ryzyko kolejnych zagrożeń. W efekcie tych dramatycznych wydarzeń zginęło sześciu strażaków, a tysiące mieszkańców zostało zmuszonych do ewakuacji. Obecna sytuacja wpisuje się w szerszy, niepokojący trend nasilających się pożarów w Europie Południowej.

Skala i przyczyny pożarów w Portugalii w 2025 roku

W pierwszych dziewięciu miesiącach 2025 roku Portugalia odnotowała ogromne zniszczenia środowiskowe, gdyż pożary pochłonęły około 260 tysięcy hektarów lasów, łąk oraz terenów rolnych. To wielkość, która znacząco przekracza średnie roczne wartości i pokazuje skalę kryzysu, jaki dotknął ten kraj.

Raport Instytutu Ochrony Przyrody i Lasów (ICNF) wskazuje, że około 33 proc. pożarów zostało wywołanych celowo przez podpalaczy. Ta niepokojąca statystyka świadczy o istnieniu czynnika ludzkiego, który w znacznym stopniu przyczynia się do zaostrzenia sytuacji pożarowej i zwiększa trudności w jej opanowaniu.

Szczególnie gwałtowny wzrost liczby pożarów nastąpił od czerwca, kiedy to długotrwała susza połączona z falą ekstremalnych upałów stworzyła warunki sprzyjające szybkiej ekspansji ognia. Wysokie temperatury i brak opadów nie tylko przyspieszają wysychanie roślinności, ale także utrudniają gaszenie pożarów, które często rozprzestrzeniają się na duże obszary.

Zmiany klimatyczne, objawiające się wzrostem średnich temperatur i nieregularnymi opadami, stanowią dodatkowy czynnik utrudniający kontrolę nad pożarami. Wzrost częstotliwości i intensywności takich zdarzeń jest prognozowany na przyszłość, co wymaga od służb i władz podjęcia skuteczniejszych środków zapobiegawczych oraz adaptacyjnych.

Ofiary i skutki społeczne pożarów

Tragiczne skutki pożarów w Portugalii uwidoczniły się również w stratach ludzkich – w wyniku walki z żywiołem zginęło sześciu strażaków. To dramatyczne przypomnienie o niebezpieczeństwach, z jakimi mierzą się służby ratunkowe, starając się opanować rozprzestrzeniający się ogień.

Ponadto tysiące mieszkańców zostało ewakuowanych z zagrożonych terenów, co wywołało poważne perturbacje społeczne i gospodarcze. Ewakuacje wiążą się nie tylko z koniecznością szybkiego opuszczenia domów, ale również z długotrwałymi konsekwencjami, takimi jak utrata mienia, zakłócenia w lokalnych usługach czy problemy zdrowotne spowodowane stresem i ekspozycją na dym.

Obecna sytuacja jest określana jako kryzys pożarowy o dużym zasięgu, który wymaga zwiększonego wsparcia ze strony rządu oraz zaangażowania społeczności lokalnych. Niezbędne są również działania prewencyjne, mające na celu ograniczenie ryzyka kolejnych tragedii i poprawę bezpieczeństwa mieszkańców oraz środowiska.

Kontekst europejski i emisje związane z pożarami

Kryzys pożarowy w Portugalii jest elementem szerszego problemu, który dotyka całą Europę Południową. W 2025 roku pożary w Unii Europejskiej objęły powierzchnię przekraczającą milion hektarów, co stanowi bezprecedensowy wzrost w skali kontynentu.

Jak podaje portal sleepybearsrvpark.com, emisje z pożarów w Hiszpanii osiągnęły najwyższy poziom od 2003 roku. Ta sytuacja wskazuje na poważne skutki środowiskowe, związane nie tylko z bezpośrednimi zniszczeniami ekosystemów, ale także z uwalnianiem do atmosfery ogromnych ilości dwutlenku węgla oraz innych substancji zanieczyszczających.

Portugalia i Hiszpania, które najbardziej odczuły skutki tego kryzysu, muszą teraz działać razem – zarówno na poziomie krajowym, jak i w ramach Unii Europejskiej. Tylko dzięki wspólnemu podejściu, wymianie doświadczeń oraz wsparciu finansowemu i technologicznemu uda się skutecznie stawić czoła pożarom, chroniąc jednocześnie życie ludzi i naszą przyrodę.