Afera KPO: Wznowienie wsparcia dla gastronomii pod warunkami

W ramach Krajowego Planu Odbudowy (KPO) wznowiono wypłaty środków finansowych dla przedsiębiorców działających w branżach gastronomicznej, hotelarskiej, turystycznej oraz kulturalnej. Decyzja ta ma na celu wsparcie tych sektorów dotkniętych trudnościami gospodarczymi, jednak realizacja programu odbywa się pod ścisłą kontrolą i koniecznością weryfikacji postępów projektów. Do końca lipca 2025 roku podpisano ponad 3000 umów z beneficjentami, a wypłacono dotychczas 110 mln zł z planowanych 1,24 mld zł, co pokazuje skalę i złożoność przedsięwzięcia.

Program KPO, finansowany z unijnych środków o wartości 59,8 mld euro, ma wspomóc odbudowę polskiej gospodarki po kryzysach ostatnich lat. Mimo to, proces realizacji napotyka na wyzwania związane z transparentnością oraz skuteczną kontrolą wydatków, co potwierdzają zarówno instytucje państwowe, jak i eksperci rynku. Branża gastronomiczna, szczególnie sezonowa, choć powoli odczuwa poprawę, nadal zmaga się z wysokimi kosztami prowadzenia działalności i obciążeniem zadłużeniem.

Wznowienie wypłat środków z KPO dla branży HoReCa

Według danych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP), do końca lipca 2025 roku zawarto 3005 umów wsparcia z przedsiębiorcami z sektora HoReCa – obejmującego gastronomię, hotelarstwo, turystykę oraz kulturę. Z założonego budżetu na poziomie 1,24 mld zł wypłacono jak dotąd 110 mln zł. Wypłaty te zostały wznowione po okresie wstrzymania, jednak pod warunkiem szczegółowej weryfikacji prawidłowości realizacji poszczególnych przedsięwzięć.

Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości podkreśla, że zasada weryfikacji jest kluczowym elementem kontroli i transparentności programu. Jak informuje serwis rmf24.pl, środki finansowe są przekazywane dopiero po spełnieniu określonych wymogów, co ma zapobiec nadużyciom i zagwarantować efektywne wykorzystanie funduszy unijnych. Taki mechanizm ma zapewnić, że wsparcie trafi do firm, które faktycznie realizują swoje projekty zgodnie z założeniami.

Kontekst i cele Krajowego Planu Odbudowy

Krajowy Plan Odbudowy przewiduje dla Polski łącznie 59,8 mld euro z funduszy Unii Europejskiej, które mają służyć odbudowie i rozwojowi gospodarki po kryzysach ostatnich lat, w tym pandemii i wojny na Ukrainie. Pierwsze nabory dla branży HoReCa rozpoczęły się już w 2024 roku i były wielokrotnie przedłużane, co świadczy o złożoności i rozległości programu.

Portal businessinsider.com.pl wskazuje, że mimo odblokowania środków przez Unię Europejską, Polska musi spełnić określone warunki i ograniczenia, nazywane potocznie „haczykiem”, aby otrzymać kolejne transze finansowania. Niektóre działania w ramach KPO nie przebiegły zgodnie z planem – plan ratunkowy dla programu nie powiódł się w pełni, co negatywnie wpłynęło na tempo i zakres realizowanego wsparcia. Te okoliczności dodatkowo komplikują sytuację przedsiębiorców oczekujących na pomoc.

Aktualna sytuacja i wyzwania branży gastronomicznej

Branża gastronomiczna, zwłaszcza sezonowa, nadal boryka się z poważnymi problemami finansowymi. Radio Centrum informuje, że zaległości sektora przekraczają 400 mln zł, co oznacza wzrost w porównaniu z poprzednimi latami, kiedy wartość tych zaległości utrzymywała się na poziomie 320-390 mln zł. Wysokie koszty prowadzenia działalności, rosnące ceny energii i surowców, a także obciążenia podatkowe nadal stanowią poważne wyzwania dla przedsiębiorców.

Mimo tych trudności, portal propertynews.pl zauważa pierwsze sygnały poprawy sytuacji – zmniejsza się liczba dłużników, a wartość zaległości spada rok do roku, co może świadczyć o stabilizacji branży. Jednak zjawisko tzw. „paragonów grozy” nie sprzyja odbudowie ruchu turystycznego. Serwis kamienskie.info przekazuje, że polscy turyści coraz częściej skarżą się na wysokie ceny dań w lokalach turystycznych, które bywają wyższe niż w stolicy kraju. To zjawisko negatywnie wpływa na kondycję gastronomii i ruch klientów w sezonie.

Kontrole, przejrzystość i zarzuty wobec realizacji KPO

Ministerstwo odpowiedzialne za realizację Krajowego Planu Odbudowy zapewnia o pełnej przejrzystości procesu wydatkowania środków oraz deklaruje zasadę zero tolerancji dla wszelkich nadużyć. Celem jest skuteczne i uczciwe wykorzystanie funduszy, co ma budować zaufanie społeczne i stabilność programu.

Jednak po kontroli Centralnego Biura Antykorupcyjnego (CBA) w resorcie rolnictwa pojawiły się zarzuty dotyczące nieprawidłowości w zarządzaniu środkami, co podkreśla serwis wgospodarce.pl. W związku z tym wznowienie wypłat odbywa się pod ścisłym nadzorem, a beneficjenci muszą spełnić rygorystyczne wymogi formalne i merytoryczne. Takie działania mają zapobiec powtórzeniu się wcześniejszych problemów i zapewnić, że wsparcie trafi do faktycznie potrzebujących firm, które realizują swoje projekty zgodnie z założeniami.

—

Wznowienie wypłat z KPO to ważny sygnał dla branży HoReCa, która po trudnym okresie zaczyna powoli się odbudowywać. Sukces tego wsparcia będzie jednak zależał od tego, jak dobrze uda się zagwarantować przejrzystość i kontrolę. Choć pojawiają się pierwsze oznaki stabilizacji, sezonowa gastronomia wciąż zmaga się z poważnymi wyzwaniami finansowymi i rynkowymi. Realizacja programu KPO pozostaje więc kluczowa dla polskiej gospodarki, a efekty tych działań powinniśmy zauważyć w nadchodzących miesiącach.