27 lat więzienia dla Jaira Bolsonaro za planowanie zamachu stanu w Brazylii

Były prezydent Brazylii Jair Bolsonaro został skazany na karę 27 lat i 3 miesięcy więzienia przez Sąd Najwyższy za udział w organizacji przestępczej i planowanie zamachu stanu po przegranych wyborach prezydenckich w 2022 roku. Wyrok dotyczy próby obalenia demokratycznego ustroju państwa oraz planów użycia przemocy, w tym zamachu na obecnego prezydenta Luiza Inacio Lulę da Silvę. Bolsonaro, który konsekwentnie zaprzecza zarzutom, zapowiedział możliwość odwołania się od wyroku. To pierwszy w historii Brazylii przypadek, gdy były głowa państwa została skazana za próbę obalenia władzy po zakończeniu kadencji.

Wyrok wywołał szerokie reakcje, zarówno w kraju, jak i za granicą. Wśród komentatorów znalazł się m.in. były prezydent USA Donald Trump, który skrytykował proces jako „polowanie na czarownice” i apelował o pozostawienie Bolsonaro w spokoju. Sprawa podkreśla głębokie podziały polityczne w Brazylii oraz wagę zachowania demokracji w obliczu prób jej podważania.

Wyrok Sądu Najwyższego w Brazylii i jego uzasadnienie

Sąd Najwyższy Brazylii wydał wyrok skazujący byłego prezydenta Jaira Bolsonaro na karę 27 lat i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Oskarżenia dotyczyły udziału w zorganizowanej grupie przestępczej oraz planowania zamachu stanu po wyborach prezydenckich, które odbyły się w 2022 roku. W akcie oskarżenia wskazano, że Bolsonaro był odpowiedzialny za próbę obalenia demokratycznego ustroju państwa oraz planowanie ataków na obecnego prezydenta Luiza Inacio Lulę da Silvę i innych polityków.

Prokuratorzy ustalili, że istniał szczegółowy plan użycia przemocy, obejmujący materiały wybuchowe, broń oraz truciznę, które miały uniemożliwić Luli da Silvie objęcie urzędu. Bolsonaro został uznany winnym udziału w „zbrojnej organizacji przestępczej” oraz planowania zamachu stanu — jak podaje portal wiadomosci.wp.pl oraz gazeta.pl. Wyrok ten jest bezprecedensowy w historii Brazylii – to pierwszy przypadek, gdy były prezydent usłyszał wyrok więzienia za próbę obalenia władzy po zakończeniu swojej kadencji, zwraca uwagę portal dorzeczy.pl.

Reakcje na wyrok i obecny status Bolsonaro

Były prezydent konsekwentnie odrzuca zarzuty i zapowiedział możliwość odwołania się od wyroku. Do czasu rozpatrzenia apelacji pozostaje on na wolności, choć od sierpnia 2025 roku przebywa w areszcie domowym – informuje wpolityce.pl oraz BBC News Polska. Bolsonaro jeszcze nie rozpoczął odbywania kary, co budzi kontrowersje i napięcia w brazylijskim społeczeństwie.

Wyrok spotkał się z krytyką ze strony niektórych polityków zagranicznych. Były prezydent USA Donald Trump określił Bolsonaro mianem „dobrego człowieka” i skrytykował proces jako „polowanie na czarownice” oraz „straszną rzecz”. Trump porównał wyrok do swoich własnych doświadczeń prawnych i zaapelował o pozostawienie Bolsonaro w spokoju, relacjonują onet.pl i dziennik.pl. Reakcje polityczne wskazują na głęboką polaryzację sceny politycznej w Brazylii, jak zauważa Instytut Brownstone.

Tło wydarzeń: wybory 2022 i planowanie zamachu stanu

Po przegranych wyborach prezydenckich w 2022 roku Bolsonaro miał aktywnie uczestniczyć w planowaniu zamachu stanu, aby utrzymać się przy władzy, podkreślają PolsatNews.pl oraz GazetaPrawna.pl. Prokuratura dowiodła, że były prezydent miał wiedzę o planach zabicia prezydenta Luli da Silvy, co potwierdziły ustalenia śledztwa, jak informuje gazeta.pl. Zarzuty wobec Bolsonaro obejmowały organizację przestępczą, planowanie zamachu stanu oraz próbę zamachu na demokratyczny ustrój państwa – podkreśla TVN24.

Dodatkowo, Bolsonaro został pozbawiony praw wyborczych do 2030 roku, co oznacza jego całkowite wykluczenie z życia politycznego na najbliższą dekadę, informuje nczas.info. Wcześniej media relacjonowały także zniszczenia zabytkowych modernistycznych budynków zaprojektowanych przez Oscara Niemeyera podczas protestów i zamieszek związanych z tymi wydarzeniami – przypomina oko.press. Te akty przemocy i wandalizmu tylko podsyciły atmosferę napięcia i niepokoju społecznego w kraju.

—

Wyrok Sądu Najwyższego wobec Jair Bolsonaro to ważny moment w brazylijskiej polityce, który pokazuje, jak trudna bywa obrona demokracji przed próbami jej podważenia siłą. Ta sprawa zyskała już uwagę nie tylko w Brazylii, ale też na całym świecie, stając się symbolem walki z antydemokratycznymi zagrożeniami.